Op donderdag 17 juli koppelde het OM zich uit voorzorg los van het internet. Er waren ‘ernstige zorgen over de beveiliging van de digitale werkomgeving’. Kwaadwillenden zouden gebruik hebben kunnen maken van de ‘kwetsbaarheid’ van de ICT-systemen: een hack dus. Sindsdien is het niet meer mogelijk om digitaal contact te hebben met de buitenwereld. De advocatuur en de rechtspraak zijn daarvan de dupe. Stukken worden weer geprint en via de post en koeriers verstuurd.
Zelfverdediging
Dat is al onhandig maar de hack lijkt ook rechtszaken te kunnen beïnvloeden. In het NOS Journaal vertelt advocaat Tom Hameleers (Hameleers Antonides Advocaten, Roermond) over zijn cliënt, verdacht van een dodelijke schietpartij. Er zijn beelden waarop mogelijk is te zien dat de verdachte uit zelfverdediging handelde. De video zou in het voordeel van Hameleers’ cliënt kunnen zijn, maar door de hack bij het OM ontbraken de beelden op de zitting. “Verdachten moeten niet de dupe worden van deze situatie”, zegt Hameleers op het journaal “Zoals het gisteren op de zitting ging, kan eigenlijk niet. Als er beelden zijn, lijkt het mij voor alle partijen relevant dat die er kennis van kunnen nemen.”
Op ons bordje
In die uitzending komt ook Mohamed Rafik aan het woord, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Jonge Strafrechtadvocaten. Bij hem zijn meerdere meldingen binnengekomen van verdachten en gevangenen die onnodig langer vastzitten, doordat stukken te laat komen of zelfs ontbreken. “Dat iemand meerdere dagen van z’n vrijheid wordt beroofd, is niet niks”, zegt Rafik. “Alle begrip voor de situatie, maar het moet beter. De problemen van het OM worden op ons bordje gelegd. Dat is niet werkbaar. We willen kortere lijnen en duidelijkheid wanneer de problemen voorbij zijn.”
Noodprocessen
Vooralsnog lijkt die duidelijkheid er niet te komen. Enkele dagen na de hack liet het OM weten dat het werk bij het OM ‘mogelijk nog weken’ is verstoord. Een week geleden publiceerde het OM op de website een soort Q&A. Daarin stelt het OM dat er ‘hard wordt gewerkt om alle werkzaamheden zo goed als mogelijk te laten doorgaan’. “Daarvoor worden noodprocessen gevolgd en zijn en worden verschillende tijdelijke werkwijzen ontwikkeld, in samenwerking met ketenpartners. Officieren van justitie kunnen in de zaaksystemen, wat betekent dat ze de strafdossiers kunnen lezen en printen. Ook voor contacten en afspraken met advocaten wordt per parket gezocht naar zo goed mogelijke oplossingen en wordt gewerkt aan landelijke werkafspraken.” Het OM probeert om zoveel mogelijk zittingen te laten doorgaan; de reeds geplande (super)snelrechtzittingen gaan door.
