In de kersverse roman De familie Wachtman van Christiaan Alberdingk Thijm staat het onderwerp identiteit centraal. De schrijver – in het dagelijks leven advocaat en universitair docent – is bekend van de titel Het proces van de eeuw. Een boek uit 2012 over een advocaat die zich staande probeert te houden op de Zuidas. In zijn nieuwe roman gaat het over een universitair docent familierecht, die jarenlang zelf als zaaddonor is opgetreden. De actualiteit van dit boek is opmerkelijk, en eenmaal eraan begonnen is het moeilijk om weg te leggen.
Klacht
Philip Wachtman werkt op de universiteit als docent bij de sectie persoon & familierecht. Zijn carrière zit in een dip. Hij heeft al jarenlang niets meer gepubliceerd en zijn promotieonderzoek over de anonimiteit van de spermadonor lijkt overbodig te zijn geworden. Het Europese Hof heeft namelijk een uitspraak gedaan waarmee de anonimiteit van zaaddonoren zal worden opgeheven. De benoeming tot hoogleraar lijkt aan Philip voorbij te gaan. Tot overmaat van ramp is er door een studente een klacht tegen hem ingediend, omdat hij koffie met haar is gaan drinken.
Heel anders loopt het in het leven van zijn partner. Freya de Koning is de succesvolle vriendin van Philip Wachtman. Zij is de stem van het populaire tekenfilmpersonage Felicity. Financieel gaat het uitmuntend met haar en haar carrière verloopt voorspoedig. Er mist echter één ding in het leven van Freya. Ze is 39 jaar oud en wil heel graag een kind. Philip weet dat hij niet de reden van de kinderloosheid kan zijn. Hij doneert namelijk al jarenlang in het geheim zaad in de kliniek van zijn bevriende arts Dumortier. Naar schatting heeft Philip inmiddels 411 nakomelingen.
Door de uitspraak van het Europese Hof dreigt het geheim van Philip uit te komen. Hij wordt daarnaast achtervolgd door een studente, Vera, die zegt dat zij zijn donorkind is. Vera heeft leukemie en is op zoek naar een stamceldonor. Philip wil echter niet dat zijn geheim uitkomt.
Verzonnen uitspraak
Vanuit diverse perspectieven wordt in het boek antwoord gegeven op de vraag hoe belangrijk persoonlijke identiteit voor iemand is. Hoewel een aantal feiten in het boek fictief is − zo wordt bijvoorbeeld een uitgebreide omschrijving gegeven van een verzonnen uitspraak van het Europese Hof – is de aansluiting bij de actualiteit treffend. Een KID-arts die het niet zo nauw met de regels neemt, een donor met honderden nakomelingen en een donorkind met een erfelijke afwijking. Allemaal onderwerpen die regelmatig in het nieuws zijn. De schrijver geeft in zijn nawoord hierover aan dat zijn verhaal gaandeweg is ingehaald door de actualiteit.
Waarom treedt iemand als zaaddonor op? Hoe belangrijk is het om je biologische vader te leren kennen? Vragen waar in het boek op een heldere wijze antwoord op wordt gegeven. Voor diegenen die niet geïnteresseerd zijn in kunstmatige inseminatie behandelingen, is het echter ook een prachtig boek. De karakters van Philip en Freya worden zo levendig beschreven, dat je het gevoel krijgt ze al jaren te kennen.
Christiaan Alberdingk Thijm, De familie Wachtman, Ambo|Anthos uitgevers
5 sterren (van 5)
Pluspunt: boek moet gewoon in één keer uitgelezen worden
Minpunt: minder aandacht voor het perspectief van de donorarts
