Ik probeer altijd te anticiperen op verschillende scenario’s om ervoor te zorgen dat ik zo min mogelijk voor verrassingen kom te staan. Dat doe ik in mijn werk als advocaat, als ik de belangen behartig van mijn cliënten, maar ook privé. Zo bereidde ik me begin september ook voor op de komst van major hurricane Irma, die recht over St. Maarten zou trekken. Echter, geen moment heb ik rekening gehouden met het scenario dat mijn eiland compleet zou worden verwoest.
Ter voorbereiding sloegen we voldoende water en blikvoer, zaklampen, batterijen en een draagbare radio in. Op het werk ruimde ik dossiers op (note to self: never underestimate a clean desk policy), lieten we de glazen pui dichttimmeren en stelden we de computers en servers zoveel mogelijk veilig voor de komende waterschade. Mijn out of office reply voor (overzeese) cliënten zette ik op maandag 4 september voor de zekerheid voor één week aan. Langer zou niet nodig zijn. Dacht ik.
Op dinsdag 5 september was Irma inmiddels een categorie 5 orkaan. Die nacht trof Irma het eiland. De wind die dwars door de hurricane shutters naar binnen raasde, veroorzaakte een typisch scherp geluid . Het huis schudde heen en weer, de ramen en deuren stonden op springen en we voelden continu een enorme druk op onze oren. Tot het oog boven ons lag: ineens was het windstil. We dachten dat we het ergste hadden doorstaan, maar toen het na ongeveer een uur weer begon te waaien was het vele malen heftiger dan daarvoor. Het klonk alsof er meerdere bommen tegelijk afgingen. Bomen vielen om, complete jachten werden uit de Simpson Bay Lagoon (waar ik woon) tegen gebouwen aan geslingerd en auto’s belandden op hun kop. Door het ene raam waardoor we een beetje naar buiten konden kijken, zagen we alleen maar grijs. Dat is kennelijk de kleur van de wind op deze snelheid, gecombineerd met regen. Terwijl het puin met harde klappen tegen ons huis vloog, besefte ik hoe erg ik de situatie en de angst en overmacht die daarmee gepaard ging, had onderschat.
Woensdagochtend: geen stroom, geen water en geen enkele manier om te communiceren met de buitenwereld. Binnen een uur na de orkaan werd ik bovendien geconfronteerd met een tweede scenario waar ik me niet op had voorbereid: plunderaars. De hurricane shutters van de kledingwinkel tegenover ons huis hadden het gebouw weliswaar kunnen beschermen tegen de orkaan, maar niet tegen de groep jongeren die ze nu alsnog met grof geweld kapot sloegen om de buit binnen te halen. Die eerste dagen na Irma was er geen enkele wetshandhaver op de weg, en kan ik bestempelen als overleven 2.0. Samen met onze buren probeerden we onze omgeving zo veilig mogelijk te maken. Elektrische poorten gingen met fietsenkettingen op slot. St. Maarten verkeerde in een state of emergency, maar gelukkig kwam er al gauw hulp vanuit Nederland en de andere eilanden. Dat, en de samenwerking die we zagen en die tegenwicht bood aan het plunderen, gaf hoop en vertrouwen dat het goed zou komen. Het creëert ook wel een speciale band, als je na vijf dagen niet te hebben gedoucht met z’n allen naar buiten sprint met shampoo en zeep wanneer het eindelijk regent, en samen een eerste ‘douche’ neemt.
Na ongeveer een week kon ik samen met mijn partner en een aantal collega’s worden geëvacueerd naar Curaçao. Dankbaar dat we tijdelijk op Curaçao kunnen verblijven, had ik toch een dubbel gevoel aangezien St. Maarten alle hulp nu juist kan gebruiken. Gelukkig kan ik ook op afstand wat voor het eiland betekenen. Na de orkaan stroomden de mails binnen met juridische vragen gerelateerd aan Irma. Bedrijven die door de schade hun werknemers niet kunnen uitbetalen of in dienst houden. Vragen of de orkaanverzekering ook schade door plunderen dekt en of een huurovereenkomst beëindigd kan worden als de huurwoning grotendeels is verwoest. Dat soort vragen blijven tot vandaag, vijf weken na Irma, binnenkomen.
Mijn verwachting vooraf was dat ik een weekje uit de running zou zijn, en daarna weer back to normal. Ik besef nu dat de huidige situatie het nieuwe normaal is en voorlopig zal zijn. Overleven 3.0: het hoofd boven water houden in deze nieuwe realiteit. Anticiperen op hele nieuwe scenario’s, het opstellen van plannen van aanpak, het adviseren over rechten en plichten. Ons kantoor heeft een gratis helpdesk opgericht om bedrijven en organisaties op weg te helpen. Dat is mijn persoonlijke bijdrage aan de wederopbouw van St. Maarten, waar het momenteel al stukken beter gaat. Er wordt flink opgeruimd en gehandhaafd. Banken, benzinestations en supermarkten gaan weer open en een groot deel van het eiland heeft weer stroom en water. Het Gerecht in Eerste Aanleg St. Maarten heropent haar deuren op 16 oktober 2017. Komt tijd, komt raad. Ik heb er alle vertrouwen in!
