Kritiek als verjaardagscadeau voor Internationaal Strafhof

Delen:

cadeauHet Internationaal Strafhof of International Criminal Court (ICC) bestaat tien jaar en dat werd vorige week gevierd op de Vrije Universiteit door het Amsterdam Law Forum. Professionals uit het internationaal strafrecht, hoogleraren en studenten kwamen met hun zestigen bijeen om een dag te reflecteren over verleden én toekomst van dit permanente internationale orgaan. In plaats van felicitaties kreeg het ICC vooral een stevige dosis kritiek.

Check behalve mr-online ook…

Kent u de blog van William A. Schabas? Het volgen ervan volstaat om op de hoogte te blijven van het internationaal strafrecht, zei internationaal advocaat Donald Ferencz. Het werd in de pauze nog eens bevestigd door een enthousiaste student: “Ik ben vandaag speciaal uit Groningen gekomen voor professor Schabas, die blog bezoek ik dagelijks.” Schabas is behalve in Londen aan de Middlesex University ongeveer overal ter wereld professor in het internationaal strafrecht (geweest), sinds kort ook in deeltijd aan de Universiteit Leiden.

Schabas schetste voor de zaal de geschiedenis van het ICC. Politiek spel heeft daarin volgens hem altijd een rol gehad; de minder machtige landen wilden een orgaan creëren dat onafhankelijk van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties zou functioneren. Door verschillende compromissen is dat uiteindelijk niet helemaal gelukt. Zo hebben de VN bepaald wat de misdaad ‘agressie’ precies inhoudt en kan de Veiligheidsraad een strafrechtelijk onderzoek daarnaar telkens een jaar opschorten.

Schabas liet zich vooral negatief uit over de pretentie van het ICC niet politiek te zijn. De aanklager gaat over tot vervolging op basis van het afwegen van gravity; alleen de ernstigste misdadigers worden vervolgd. Zo’n keuze is altijd politiek, stelde Schabas, en moet dat ook zijn om de internationale vrede en veiligheid niet in gevaar te brengen. De Afrikaanse Unie heeft in 2008 bijvoorbeeld verzocht de Soedanese president al-Bashir niet te vervolgen, omdat de Unie zelf al in onderhandeling met Soedan was. Schabas vindt dat het ICC openlijk voor zijn politieke component moet uitkomen.

Tijd- en geldrovend

Ongezouten kritiek en frustratie kwamen van Ekaterina Trandafilova, zelf rechter bij het ICC in de preliminaire kamer. De aanklager mag op eigen initiatief tot vervolging overgaan, maar heeft dan eerst goedkeuring nodig van de preliminaire kamer. Dat is bedoeld om de strafkamer te ontlasten, legde UvA-hoogleraar internationaal strafrecht Göran Sluiter later nog uit aan de zaal. Trendafilova noemde het systeem hopeloos vertragend. Alle dossiers moeten zo twee keer bekeken worden, terwijl die gauw zo’n 100.000 pagina’s dik zijn. Om kosten en tijd te besparen zou de aanklager veel selectiever moeten zijn in het aanleveren van bewijzen, zo betoogde ze. Kunnen er meteen twee van de drie rechters uit de preliminaire kamer worden wegbezuinigd.

De organisator van de verjaardagsviering – het Amsterdam Law Forum – is een wetenschappelijk tijdschrift dat wordt gemaakt door studenten. Hoofdredacteur Louis Middelkoop vertelde de zaal met onverholen trots dat er in het laatste nummer voor het eerst double blind peer review op een van de artikelen was toegepast – twee anonieme wetenschappers hebben het stuk beoordeeld en geadviseerd tot publicatie over te gaan. Dat is behalve de blog van Schabas misschien ook iets om eens te bekijken. Nadat ICC-rechter Howard Morrison over de toekomst van de tienjarige had gesproken, was het tijd voor de borrel. Op de volgende tien jaar!

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Scroll naar boven