De strijd tussen de Orde en de politiek is nog lang niet gestreden. Niet als het gaat om extern toezicht, maar ook niet als het gaat om de extra bezuinigingen op de gefinancierde rechtsbijstand. Dat zegt Jan Loorbach, algemeen deken van de Nederlandse Orde van Advocaten, in een afscheidsinterview in Mr. dat aanstaande vrijdag verschijnt. Op 1 juli wordt Loorbach opgevolgd door Walter Hendriksen, partner bij Van Doorne.
Verhoging van de griffierechten, het invoeren van minimumstraffen, de bezuinigingen op de gefinancierde rechtshulp en de dreiging van extern toezicht op de advocatuur, er was genoeg te doen voor Loorbach de afgelopen drie jaar.
Om de dreiging van extern toezicht te bezweren, maakte Loorbach zich hard voor meer intern toezicht en kwaliteit. Er werd een bureau financieel toezicht opgetuigd, het toezicht door de dekens werd geüniformeerd en in september gaat een nieuwe opleiding van start die de kwaliteit van de advocatuur een flinke impuls moet geven. Daarnaast denkt Loorbach nog een ‘bescheiden extra slagje’ te kunnen maken door niet alleen reactief te reageren op klachten, maar ook pro-actief onderzoek te doen bij advocaten op de werkvloer.
Principieel
Of de politiek genoegen neemt met de interne maatregelen die de Orde heeft genomen, is zeer de vraag. Staatssecretaris Teeven liet eind mei weten vast te houden aan zijn plannen. Loorbach: “We hebben drie jaar lang intensief en naar mijn oordeel ook constructief overleg gevoerd met het ministerie. Dat een bewindspersoon er voor kiest zo de strijd aan te gaan met de advocatuur op een dossier waarover met geen letter in het Regeerakkoord wordt gerept, is onbegrijpelijk. De Orde is en blijft mordicus tegen het door Teeven voorgestelde toezichtmodel en zal zich daar met felheid tegen verzetten.”
Eigenlijk dacht Loorbach er wel uit te komen met Teeven. Eerder boekte de NOvA namelijk al een succes over de beoogde verhoging van de griffierechten. Dat plan ging uiteindelijk van tafel.
Glanzende veelverdieners
Maar er is meer. De komende periode moet er namelijk honderd miljoen euro extra worden bezuinigd op de gefinancierde rechtsbijstand. Dat komt bovenop de reeds aangekondigde maatregelen. In totaal komt dat neer op een korting van een derde van het budget. “We worden uitgedaagd om mee te denken over de bezuinigingen. We kunnen dat principieel weigeren, maar dan mogen we achteraf ook niet klagen.”
Hoewel de Orde dus bereid is mee te denken, komen volgens Loorbach de grenzen van een financieel verantwoorde praktijkvoering nu wel in zicht. “Zeker bij de sociale advocatuur proef ik ergernis en miskenning van het belang van advocaten. Er wordt dagelijks met heel veel toewijding gewerkt, maar dat krijgen we niet goed over het voetlicht. De media zijn nu eenmaal gericht op glanzende veelverdieners en hanige vechtscheidingsadvocaten, niet op – bijvoorbeeld – de meer dan tweehonderd advocaten die zich dag in dag uit inzetten voor de rechten van psychiatrische patiënten.”
Solidariteit
En juist die advocaten staan op de tocht, wil Loorbach maar zeggen. “De Zuidas redt zichzelf wel.” Maar hoe staat het dan met de onderlinge solidariteit? Als de hypercommerciële adviseurs van de grootste kantoren zo graag advocaat willen blijven, kunnen ze misschien een duit in het zakje van hun financieel minder bedeelde vakgenoten doen. Coen Drion, oud-advocaat en inmiddels werkzaam bij de Hoge Raad, opperde het eerder al met zijn code-Drion. Kantoren met een riante praktijk zouden hetzij weer zelf prodeowerk moeten gaan doen, hetzij een half procent van hun omzet in een pot moeten stoppen. Ter eer en meerdere glorie van de rechtstaat zeg maar.
“In de kapitalistische Angelsaksische rechtstraditie is het gebruikelijker dat commerciële kantoren een bijdrage leveren aan de onderkant van het rechtssysteem”, formuleert Loorbach uiterst voorzichtig. “Ik zeg niet dat dat hier ook moet, maar dat de grote kantoren een verantwoordelijkheid zouden kunnen ervaren voor de functie van de advocatuur in het geheel van de samenleving, ja, dat mag je wel opschrijven.”
Lees het gehele interview met Jan Loorbach in het zomernummer van Mr. dat vrijdag 28 juni verschijnt.
