Volgens de minister moet iedereen een juridisch probleem of geschil laagdrempelig, duurzaam en passend kunnen oplossen. Dat gaat over veel meer dan de gang naar de rechter, vindt hij. Een passende oplossing kan ook worden gevonden met hulp van een mediator, door het treffen van een betalingsregeling of door het geschil voor te leggen aan een geschillencommissie. Daarom neemt hij maatregelen om niet alleen de gang naar de rechter, maar ook de inzet van deze mogelijkheden te versterken.
Aanvullende maatregelen
Om de toegang tot het recht te versterken neemt de minister voor Rechtsbescherming bovenop lopende initiatieven aanvullende maatregelen. Deze maatregelen richten zich op het verbeteren van de beschikbaarheid van informatie, het toegankelijker maken van (juridisch) advies en ondersteuning en het verlagen van de drempel om een beslissing te krijgen van een neutrale instantie, zoals de rechter.
Mediation
Informatie over oplossingen voor veelvoorkomende juridische problemen en geschillen moet bereikbaar, begrijpelijk en objectief zijn, aldus de minister. Daarom wordt de website van de Rijksoverheid aangepast. Om het gebruik van mediation te stimuleren is vanaf 1 maart 2024, bij verwijzing vanuit de rechtspraak, deze vorm van geschilbeslechting de eerste tweeënhalf uur gratis. Deze startbijdrage geldt voor twee jaar maar wordt structureel als het goed werkt. Daarnaast wil Weerwind de inzet van herstelrecht vergroten, zodat slachtoffers en verdachten of veroordeelden vaker de gevolgen van een (mogelijk) strafbaar feit kunnen bespreken en herstellen. Hiervoor wordt 1,2 miljoen euro extra vrijgemaakt.
Geschillencommissies
Burgers en bedrijven kunnen hun geschil ook voorleggen aan een geschillencommissie, die laagdrempeliger is dan een gang naar de rechter. De Stichting Geschillencommissies voor Consumentenzaken speelt hierin een belangrijke rol. De subsidie aan deze organisatie zal structureel met 260.000 euro worden verhoogd. Verder wil de minister de griffierechten verlagen. De tarieven worden voor de meeste zaken verlaagd met ongeveer 13,5 procent ten opzichte van de huidige tarieven.
Knelpunten
Weerwind heeft tal van partijen, zoals de Rechtspraak, vertegenwoordigers van de juridische beroepen en belangenorganisaties, geraadpleegd om knelpunten op te halen en in kaart te brengen welke maatregelen mogelijk zijn, in aanvulling op bestaande initiatieven om de toegang tot het recht te versterken. Daarnaast is een onderzoek uitgevoerd onder burgers en ondernemers die met juridische problemen te maken hebben gehad. De minister geeft aan dat de aangekondigde maatregelen een eerste start zijn. Er zal, in samenwerking met partijen, blijvend worden gekeken of het mogelijk is de toegang tot het recht verder te versterken.
Lees hier de Kamerbrief over aanpak versterking toegang tot het recht.
