Volgens het rapport van de Financial Action Task Force (FATF) heeft Nederland de afgelopen jaren grote vooruitgang geboekt in zijn aanpak van witwassen en financiering van terrorisme. De intergouvernementele organisatie betitelt de Nederlandse aanpak van witwassen als een ‘robuust systeem’. Zij beschouwt de binnenlandse samenwerking en coördinatie op beleids- als operationeel niveau als kernkwaliteiten.
Strafrechtelijke aanpak
Ook is de taskforce te spreken over de internationale samenwerking en het intensieve en innovatieve gebruik van data en financiële inlichtingen in strafrechtelijke onderzoeken. Daarnaast constateert de FATF dat Nederland prioriteit geeft aan de strafrechtelijke aanpak van witwassen en het afpakken van crimineel vermogen, wat tot steeds betere resultaten leidt. Het strategisch programma witwasbestrijding van het Openbaar Ministerie wordt als een sterk punt van het Nederlandse systeem genoemd..
Kritiek
Maar de taskforce heeft ook een aantal punten van kritiek. Zo vindt zij dat Nederland zich nog meer moet inzetten om te voorkomen dat rechtspersonen worden misbruikt voor criminele doeleinden. Financiële instellingen en dienstverleners zoals notarissen en advocaten zouden meer stappen moeten zetten om vast te stellen wie de uiteindelijke begunstigden zijn (de ultimate beneficial owners, ofwel UBO’s). Met name notarissen moeten ‘alle redelijke maatregelen’ treffen om UBO-gegevens te verkrijgen. Als de eigendomsstructuur van hun cliënten zo complex of onduidelijk is dat ze een daadwerkelijk witwas- of terrorismefinancieringsrisico opleveren, moeten ze hun diensten te weigeren.
Straffen herzien
Nederland zou zich volgens de FATF meer moeten inspannen om ervoor te zorgen dat het UBO-register wordt gevuld met nauwkeurige informatie over de UBO’s van rechtspersonen die in Nederland actief zijn. Bovendien wordt aangeraden om het straftoemetingsregime voor witwasdelicten voor natuurlijke en rechtspersonen te herzien om ervoor te zorgen dat de opgelegde straffen een voldoende afschrikkende werking hebben. Daarnaast zouden specifieke oriëntatiepunten voor witwasdelicten moeten worden ontwikkeld die bij de vaststelling van de straf in overweging moeten worden genomen. Het Openbaar Ministerie zou er volgens de FATF voor moeten zorgen dat er in de praktijk een grotere en bredere reeks straffen wordt gevorderd.
Toezicht naleving Wwft
Ook stelt de FATF dat de naleving van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme door niet-financiële beroepsgroepen als notarissen, advocaten en handelaren beter moet, evenals het toezicht daarop.
