Een van de grootste veranderingen de komende jaren binnen de Nederlandse advocatuur zal zich afspelen op het gebied van beloningssystemen en de hoogte ervan. Advocatenkantoren moeten in de ogen van hun klanten duidelijk focussen in wat ze wel en niet doen, projecten overzichtelijker managen en kostenbewuster en -efficiënter opereren. Bedrijfsjuristen vinden dat specialistisch werk van advocaten gemiddeld 23% goedkoper kan. Dat stelt advocatenkantoor Eversheds Faasen naar aanleiding van het woensdag gepubliceerde onderzoek "Trends in de commerciële juridische dienstverlening", uitgevoerd door adviesbureau Boer & Croon.
Er zit maar liefst 23% verschil in perceptie tussen wat bedrijfsjuristen en advocatenkantoren zelf vinden wat een redelijk uurtarief is voor complex en specialistisch advies (407 vs. 500 euro per uur), zo concludeert Boer & Croon. Niettemin zijn de bedrijven volgens het onderzoek in grote lijnen redelijk tevreden over de prijs-kwaliteit die de kantoren met wie zij samenwerken leveren. Wel is de verwachting dat bedrijven de relatie met advocatenkantoren kritischer gaan evalueren. Dat gebeurt nu eigenlijk nog mondjesmaat.
Inkoopmanagement doet intrede
Een meerderheid van de bedrijfsjuristen bevestigt de trend naar ‘convergence’. Dat wil zeggen het verminderen van het aantal advocatenkantoren waaraan strategische/ complexe zaken worden uitbesteed. Door middel van ‘pitches’ worden tot circa vier kantoren geselecteerd als ‘preferred supplier’. De relatie wordt vervolgens periodiek herijkt. Deze inkooptechniek wordt in de VS en de UK al door een kwart van de bedrijfsjuristen gehanteerd om efficiency, betere tarieven en beter werk te bereiken.
Prijsstrategie wordt concurrentiewapen
Het maken van kosteninschattingen vooraf en een betere prijsdifferentiatie (naar soort werk en type professional, bijvoorbeeld meer medewerkers in plaats van partners) biedt de topkantoren, die actief zijn voor beursgenoteerde en internationaal actieve bedrijven, nieuw perspectief om prijs als concurrentiewapen in te zetten en zo concurrerend te worden of te blijven. Dit is pas mogelijk als zij zelf eerst beter inzicht krijgen in hun eigen kosten en dus de kostprijs en marges van hun projecten. Boer & Croon verwacht dat de komende jaren meer vaste prijs- en kortingsafspraken zullen worden gemaakt in plaats van het nu dominante systeem van aantal gewerkte uren achteraf (‘uurtje factuurtje’).
Aansluiting met markt
Volgens Rob Faasen, managing partner bij Eversheds Faasen, brengen de economische en sociale ontwikkelingen in Nederland en daarbuiten grote veranderingen met zich mee voor de wijze waarop de commerciële advocatuur haar diensten zal moeten gaan aanbieden en de voorwaarden waaronder het bedrijfsleven deze wil afnemen.
"Met dit rapport in de hand zijn we er nóg meer van overtuigd dat het bedrijfsleven steeds bewuster keuzes gaat maken over de kantoren met wie ze wil samenwerken. Welk type werk besteed je aan wie uit, is mijn advocaat wel voldoende aangesloten bij mijn business en is het kantoor in staat de grote hoeveelheid juridische projecten wel goed en binnen budget te managen? Deze vragen gaan de samenwerkingsagenda straks domineren".
De helft van de ondervraagde bedrijfsjuristen – in Amerika is dat een stuk minder (26%) – meent dat hun advocaat de business van het bedrijf onvoldoende begrijpt. De ondervraagde advocaten in Nederland denken daar overigens anders over.
Boer & Croon onderzoeker Adriaan Krans voerde 38 gesprekken met bedrijfsjuristen/ ‘legal counsels’ (werkzaam bij beursgenoteerde en internationaal actieve ondernemingen) en managing partners van grote advocatenkantoren die onderdeel uitmaken van een internationaal netwerk.
"De strategische positionering van de kantoren -wat doen we wel en niet -, een beter inzicht in de behoeften van de klant en een veel beter begrip van de kosten (zowel de eigen kosten als die ze de klant in rekening brengen) bepalen wat ons betreft het fundament onder de toekomstige professionaliseringsslag die kantoren moeten doormaken en daarmee de veranderingen die op stapel staan. Uit de gesprekken blijkt dat we mogen concluderen dat de advocatuur meer initiatief moet nemen, werkmethoden actiever moet delen en beter moet gaan communiceren over wat ze doen, hoe ze het doen, wie het werk uitvoert, en wat dat gaat kosten".
Zo worden volgens Krans afgeronde juridische projecten amper proactief door advocatenkantoren geëvalueerd, en is de ‘value for money’ van stagiaires volgens zowel bedrijfsjuristen als de eigen managing partners niet altijd even hoog. Sommige bedrijfsjuristen geven aan toenemend kritisch te zijn op het "meebetalen aan de opleiding" van advocaten in de dop. Ook vindt men de betrokkenheid van een partner niet altijd nodig: een medewerker is vaak in staat het werk in hun ogen net zo goed te doen, tegen een gunstiger uurtarief.
Een waarschuwing voor grote, puur nationale kantoren
Voor de puur nationale kantoren, dus zonder vast internationaal netwerk, lijkt voldoende werk, mits deze kantoren duidelijke keuzes maken. Om te kunnen concurreren met de buitenlandse kantoren moeten zij compromisloos sturen op kwaliteit in een beperkt aantal rechtsgebieden. Voor gespecialiseerde of niche-kantoren lijkt de markt rooskleurig. Van de ondervraagde bedrijfsjuristen zegt 70% minder complexe zaken, bijvoorbeeld arbeidsrecht, bewust uit te besteden aan kleinere kantoren, in verband met een betere prijs-kwaliteitverhouding.
Internationaal
Een zeer grote meerderheid (85%) ervaart lokale kantoorvertegenwoordiging in het buitenlandnetwerk als nuttig, vanzelfsprekend afhankelijk van de zaak. De ondervraagden zijn overigens wel verdeeld of, zoals de afgelopen tien jaar het geval was, de Nederlandse advocatuur steeds internationaler zal worden. Ruim 50% zegt dat er naar alle waarschijnlijkheid straks een nieuwe golf uit de VS aankomt, 40% meent echter dat de markt is uitgekristalliseerd. Bij deze groep ondervraagden is er twijfel over de positie en ontwikkeling van Amsterdam als financieel centrum, en of er nog nieuwe grote fusies zullen ontstaan tussen US en UK kantoren.
{mosgoogle}
{mosmodule module=Gerelateerd}
{mosmodule module=Laatste nieuws}