‘Wij willen wijs!’
Cursus gevolgd… en dan? Wat werkt morgen in je dossier?
In de geest van Annie M.G. Schmidt (‘Wij eisen ijs’ in het verhaal van Floddertje, een eigenwijs ondernemend meisje) licht rebels, helder en zonder franje: leren is geen braaf vinkje, maar een slimme daad voor jezelf. Niet luisteren tot je indut, maar oefenen tot het werkt.
Waarom meer aandacht voor vaardigheden naast kennis?
Omdat zekerheid bieden ons vak is. We beperken risico’s van cliënten niet alleen met kennis van de letter van de wet, maar met vaardigheden die uitkomsten voorspelbaar maken: helder communiceren zodat het landt, adviezen geven die “sense” maken en beoordelen hoe technologie (AI) verantwoord kan worden ingezet.
Het eerlijke verhaal
We kennen allemaal de zaal met koude koffie, presentielijsten bij de ingang en mappen vol te vergaren kennis. Tussendoor nog even bellen met kantoor. Een dag later op kantoor vraag je je af: wat heb ik nu eigenlijk écht geleerd? In de PE/PO-stress – zeker aan het eind van het tijdvak – kiezen we vaak snel nog een cursus om het vinkje te halen. Handig online, tijd uitzitten, ondertussen doorwerken, en daarna “voldaan aan je verplichtingen” door naar je volgende dossier.
Dat is geen gewenste situatie, wel de praktijk zoals wij die zien. Daarom pleiten wij voor ‘wijs’: leren door te doen en ervaren. Niet langer alleen aanwezig zijn, maar aantoonbaar beter worden in wat je dagelijks doet. En dat in eigen regie: kies per kwartaal één vaardigheid die je lopende dossiers écht vooruithelpt.
Van sprokkelen naar sturen
De snel veranderende wereld vraagt, naast juridische diepte, om sociale, digitale en ondernemersvaardigheden. Met alleen vakinhoud red je het anno 2025 niet meer. Het wordt tijd om het T-shaped profiel waar al jaren over wordt geschreven (de verticale balk is de juridische kern; de horizontale balk zijn de brede vaardigheden) in de praktijk waar te maken. Morgen is anders dan vandaag, het vak verandert, en meebewegen en jezelf bewust ontwikkelen horen daarbij.
Leren door doen, niet alleen door denken
Juristen zijn gewend te analyseren en te anticiperen. Maar échte ontwikkeling ontstaat pas wanneer kennis beleefd en toegepast wordt. Een vaardigheid beklijft niet in een ordner of PowerPoint, maar in het oefenen van een gesprek, het leren werken met (niet uitgesproken) teamdynamieken of het zelf werken met een AI-tool. Pas dan ervaar je wat werkt.
Doen is de beste manier van denken en verkleint de kloof tussen theorie en praktijk. Het laat zien of jouw manier van vragen stellen effect heeft, of een team meebeweegt, of dat AI-gebruik de zekerheid biedt die jij zoekt. Het zijn juist die ervaringsmomenten die het verschil maken: jij merkt het, je cliënt voelt het, je team/kantoor profiteert.
De jurist in 2050: een PE/PO-systeem dat ontwikkeling stimuleert
Een journalist van het Notariaat Magazine noemde Tamara in 2016 een “roepende in de woestijn” toen zij samen met de voorzitter van de KNB werd geïnterviewd (bijlage ‘Werken in het notariaat’ december 2016). Zij benadrukten dat het in 2050 om kennis én skills gaat.
Ons pleidooi: geef het PE?PO-systeem zó vorm dat het de ontwikkeling van vaardigheden stimuleert. Geen systeem van vinkjes en tijd uitzitten, maar een kader waarin vaardigheden leiden tot daadwerkelijke praktijkwinst.
Slot
Annie M.G. Schmidt leerde generaties dat eigenwijs ook wijs kan zijn. Dat geldt hier net zo: maak permanente educatie praktisch en aantoonbaar. Kennis maakt je zeker in je vak, het ontwikkelen van vaardigheden maakt je meester.