Het oproer kraait binnen notarisland. Deze vanouds toch als vrij bedachtzaam bekend staande beroepsgroep is afgelopen weken massaal in opstand gekomen tegen het bestuur van de brancheorganisatie KNB. Maar liefst tweederde van alle (kandidaat)notarissen betuigde adhesie aan een brief waarin het bestuur van de KNB werd opgeroepen om daadkrachtiger op te treden richting politiek. Deze brief leidde ertoe dat het KNB-bestuur vorige week inderhaast een overleg met de ‘rebellen’ moest inlassen waarbij diep door de knieën werd gegaan. Zo werd toegezegd dat als de ledenraad daarmee instemt, het bestuur actief bij de politiek zal bepleiten dat voor bepaalde handelingen minimumtarieven moeten komen.
De grootste grief van de opstandige notarissen is dat de KNB onvoldoende aan de bel trekt bij de Haagse politiek nu het door de economische crisis almaar slechter gaat met de financiële positie van veel notariskantoren. De gevolgen van het loslaten van de tarieven beginnen zijn zure vruchten af te werpen nu enerzijds de transacties in aantal teruglopen maar zeker ook met name in de onroerend goedpraktijk voor consumenten een ware prijzenslag plaatsvindt. Volgens Henk Oosterdijk, notaris bij Hekkelman, en woordvoerder van de opstandelingen, worden hypotheekakten gepasseerd voor een bedrag van € 190.- ex btw: “Als je weet dat we daar een uur of acht mee bezig zijn, dan staat vast dat daar op kwaliteit wordt ingeleverd. En het vervelende is dat je als consument dat pas merkt als je je huis weer verkoopt. Gemiddeld zeven jaar later dus.”
Defaitisme
Hoewel niet met zoveel woorden verwoord, is de voornaamste grief het defaitisme wat de opstelling van het KNB-bestuur kenmerkt. Oosterdijk, die op een vorige week gehouden KNB-congres het woord voerde: “Dat klopt. Het gaat op dit moment heel slecht met een groot deel van het notariaat. En het bestuur maakt daarvan te weinig melding bij de politiek. Mede omdat ze niet gelooft in de effectiviteit daarvan. Maar als je helemaal niets doet, dan verandert er ook niets. Dus vandaar onze actie.”
Opvallend is dat maar liefst zeven hoogleraren notarieel recht zich onder de ondertekenaars bevinden, waaronder Gouden Peer Leon Verstappen. Hij spreekt van een ‘sense of urgency’ die nu wel door het bestuur lijkt te zijn opgepikt: “Heel duidelijk is dat een flinke meerderheid binnen het notariaat vindt dat het KNB-bestuur geen goed beleid heeft gevoerd op dit punt. Toch is het initiatief niet op te vatten als een motie van wantrouwen. Veel meer als een oproep het roer om te gooien.”
Ook Oosterdijk zegt niet uit te zijn op het opstappen van het huidige bestuur: “Het is juist dat we stennis schoppen zoals u dat zegt, maar dat is niet het doel op zich. We streven niet naar het onthoofden van de KNB. Wij hadden de sterke indruk dat het bestuur onvoldoende doorhad hoe groot de problemen op de werkvloer zijn. De kwaliteit en het voortbestaan van het notariaat staan op het spel en dan kom je als bestuur niet weg met de mededeling dat een regulering van de tarieven politiek kansloos is en dat je het daarom maar laat liggen. Die opstelling wordt door de leden als onacceptabel ervaren, dat hebben we duidelijk gemaakt.”
Notitie
In het overleg van vorige week tussen de opstandelingen en het KNB-bestuur werd afgesproken dat een werkgroep een notitie zal schrijven die aan de ledenraad zal worden voorgelegd. Zowel Oosterdijk als Verstappen maken duidelijk dat een pleidooi voor een veel actievere houding richting politiek is te verwachten. Oosterdijk: “En we hebben de verzekering van het bestuur dat als de ledenraad deze notitie omarmt, deze door het bestuur loyaal zal worden uitgevoerd. Dat moet ook wel, anders maak je je als bestuur ongeloofwaardig.”
De breedte van het verzet tegen de inactieve houding van het KNB-bestuur mag opvallend worden genoemd. Van de 3300 (kandidaat)notarissen stelde maar liefst tweederde zich tot nu toe achter deze actie. Slechts een kleine 3% liet weten het er niet mee eens te zijn en van een kwart van de kantoren wordt nog een reactie verwacht. Van de notarissen van wie een reactie werd ontvangen was maar liefst ruim 95% het eens met de brief.
Uiteraard hebben we KNB-voorzitter Erna Kortlang om een reactie gevraagd. Zij bleek niet beschikbaar voor commentaar.
