Dit blijkt uit de update van de Nationale Drug Monitor (NDM) van het Trimbos-instituut en het WODC. De NDM geeft een actueel beeld van ontwikkelingen op het gebied van drugs- en alcoholgerelateerde criminaliteit. Regioplan Beleidsonderzoek bracht de nieuwe update van die ontwikkelingen in kaart, in opdracht van het WODC. In 2021 daalde – net als in 2020 – het aantal Opiumwetzaken dat bij het Openbaar Ministerie binnenkomt. Die daling zat vooral bij de instroom van softdrugszaken (vooral cannabisteelt). Het aantal ingestroomde harddrugszaken (met name harddrugsbezit) nam in 2021 wel toe.
Hennepkwekerijen
De daling van de instroom van zaken is grotendeels te wijten aan het feit dat minder productielocaties zijn gesloten. Zo werden er in 2021 ruim tweeduizend hennepkwekerijen geruimd, bijna zeshonderd minder dan in 2020. Dat komt enerzijds doordat hennepbestrijding een lagere prioriteit heeft en dat er minder capaciteit hiervoor beschikbaar is. Verder is het productieproces van hennep verbeterd. Er zijn klimaatbeheersingssystemen gekomen waardoor de verwarmde luchtafvoer niet of minder waarneembaar is. Ook is door innovaties veel hennepgeur gemaskeerd. Hierdoor zijn hennepkwekerijen minder zichtbaar en daarmee lastiger op te sporen.
Methamfetaminelabs
Ook zijn er in 2021 fors minder methamfetaminelabs ontmanteld: 32 in 2020 tegen vijftien in 2021. Volgens de politie komt dit mogelijk doordat minder criminele organisaties in staat waren om in 2021 methamfetamine te produceren, omdat veel organisaties in 2020 zijn opgerold.
Drugsonderzoeken
Wat wel fors is toegenomen, is het aantal drugsonderzoeken wegens rijden onder invloed. Sinds de inwerkingtreding van de Wet middelenonderzoek bij geweldplegers (2017) heeft de politie meer bevoegdheden bij verdenking van rijden onder invloed. Dat aantal drugsonderzoeken is bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) fors toegenomen: 2.757 drugsonderzoeken in 2017 naar 14.125 in 2021. In het verlengde daarvan nam ook het aantal onderzoeken naar de rijgeschiktheid van personen wegens mogelijk problematisch drugsgebruik in deze periode sterk toe. In 2021 werden 3.893 onderzoeken uitgevoerd door het Centraal Bureau voor de uitgifte van Rijvaardigheidsbewijzen (CBR), ruim zes keer zoveel als in 2017.