De Jan van Dijk Victimology and Victims’ Rights Awards 2015 zijn dit jaar toegekend aan Elsemiek Deug en Joanne Mouthaan.
Deug, afgestudeerd aan Tilburg University, kreeg de prijs voor haar masterscriptie ‘Slachtoffers hebben óók recht op hun rechten’. Joanne Mouthaan werd beloond voor haar dissertatie ‘Injured body, Injured soul?’, verdedigd aan de Universiteit van Amsterdam. Volgens de jury vielen hun werken op vanwege de bijdrage die zij leveren aan de victimologie en door de creativiteit, wetenschappelijke degelijkheid en potentie voor vervolgonderzoek. De prijs werd uitgereikt door de victimoloog naar wie de award is vernoemd, Jan van Dijk.
De jury zegt dat de dissertatie Injured Body, Injured Soul? van Joanne Mouthaan over een zeer actueel onderwerp gaat, en dat geldt ook zeker voor bijvoorbeeld de effectiviteit van internet-interventies, waarvan zij er een heeft onderzocht. Mouthaan: “Wereldwijd kost letsel door ongevallen, brand of geweld op jaarbasis miljoenen mensen het leven. Naar schatting houden twintig keer zoveel mensen er lichamelijke en geestelijke schade aan over.”
De uitkomsten van het onderzoek tezamen vormen een opstap voor een getrapt zorgsysteem, waarin de kwetsbaarste slachtoffers vroeg na letsel geselecteerd en gemonitord kunnen worden. Ze kunnen met een laagdrempelige applicatie ondersteund worden in het omgaan met angst en spanning. Indien nodig kan specialistische langdurige behandeling geestelijke schade tegengaan.
Elsemiek Deug heeft zich met haar scriptie gericht op de vraag op welke wijze de rechten van slachtoffers met betrekking tot het spreekrecht, de schriftelijke slachtofferverklaring en de vordering tot schadevergoeding middels voeging in het strafproces geschonden worden, en in hoeverre een slachtoffer daar vervolgens tegen in verweer zou kunnen komen. Deug: “In het Nederlandse straf(proces)recht zijn tot op heden geen (wettelijke) voorzieningen getroffen die het mogelijk maken om een geschonden slachtofferrecht te herstellen. Het is echter wel mogelijk om remedies te implementeren waardoor schendingen van slachtofferrechten kunnen worden hersteld. In de praktijk dienen veranderingen te worden aangebracht zodat slachtoffers verzekerd zijn van de rechten die wettelijk zijn vastgelegd.” De jury prijst de scriptie als een mooi en belangwekkend geheel. Bekijk hier het juryrapport en een sfeerverslag.
De Jan van Dijk Victimology and Victims’ Rights Award is een initiatief van het Ministerie van Veiligheid en Justitie en het Fonds Slachtofferhulp. De Award stimuleert het universitaire onderwijs om meer aandacht te besteden aan onderwijs en onderzoek op het gebied van de victimologie, de rechten van en hulpverlening aan slachtoffers.