Vier jaar werd er onder de KEI-vlag (‘Kwaliteit en Innovatie’) gewerkt aan de digitalisering van de rechtspraak, maar in 2018 werd de stekker eruit getrokken. De mislukking van het project was te wijten aan koudwatervrees en conservatisme, zei een betrokkene destijds.
Hoger beroep
Sindsdien kwam het ene persbericht na het andere uit, meestal over digitaal procederen bij een bepaalde kamer in een bepaalde rechtbank. Zo meldde de rechtbank Overijssel 27 mei nog dat burgers, werkgevers, juridische professionals (zoals advocaten) en gemachtigden vanaf 16 juni 2025 digitaal in beroep kunnen gaan tegen een beslissing van een publieke instantie in sociale zekerheidszaken. En vanaf 2 juni kunnen advocaten bij hof Arnhem-Leeuwarden digitaal procederen in hoger beroep dagvaardingszaken handel en familie. Op de website van de Rechtspraak wordt bijgehouden waar er allemaal wordt ‘gedigitaliseerd’.
Digitale vonnissen
Deze week zet de Rechtspraak een nieuwe stap. Vanaf maandag 2 juni verstrekt de rechtbank Den Haag de vonnissen van de meervoudige kamer in strafzaken alleen nog digitaal, per beveiligde e-mail, aan de verdediging en het Openbaar Ministerie. “Dit nieuwe werkproces is het resultaat van overleggen tussen de rechtbank, de Haagse Balie en vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie”, schrijft de rechtbank op haar LinkedIn-account. “Hiermee wil de rechtbank de werklast bij de griffie verminderen en bijdragen aan het besparen van papier.”
Vijf pakken papier
Jurist Nathalie Boerman-Bove vindt dat andere gerechten deze zet van de rechtbank Den Haag moeten volgen, en dan ook op de andere rechtsgebieden. “Een vonnis van een aantal pagina’s weegt namelijk niet op tegen het indienen van een dagvaarding met producties (in tweevoud), waarbij je uitkomt op vijf pakken papier. En dan heb ik het nog niet eens over de rest van het papierwerk in de rest van procedure (of een beroep).” Advocaat Babette de Graaff-Bosch vraagt zich af waarom de verdediging wel en de advocaat van de benadeelde partij niet wordt genoemd als ontvanger van het digitale vonnis.
Vierde keer
Advocaat Antoine Endtz laat op LinkedIn merken dat hij ronkende persberichten over digitalisering met een korreltje zout neemt. “Ondertussen heb ik bij de rechtbank Noord-Holland inmiddels drie keer in digitale vorm een civiel verzoekschrift ingediend, dat tot drie keer toe niet op de goede afdeling is terechtgekomen, zodat het nu voor een vierde keer (dit keer in fysieke vorm) is ingediend. Waarom lukt het nog steeds niet om dit landelijk te digitaliseren?”