De Raad voor de rechtspraak twijfelt aan de effectiviteit van het door minister Grapperhaus voorgestelde kostenverhaal op drugscriminelen. Bovendien brengt het voorstel extra kosten mee voor de Rechtspraak.
Afgelopen zomer kwam minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) met een wetsvoorstel om de strafrechtelijke aanpak van ondermijnende criminaliteit te versterken. Zo wil hij bepaalde chemische grondstoffen voor drugs verboden, wordt steviger optreden tegen het illegaal betreden van havens en vliegvelden mogelijk en mag het bedreigen van bestuurders zwaarder worden bestraft.
Naast deze mogelijkheden om faciliterende criminaliteit strenger te bestraffen, wil Grapperhaus het ook mogelijk maken om bij veroordelingen maatschappelijke kosten van drugscriminaliteit, zoals het vernietigen van drugs, te verhalen.
Katvangers
De Raad voor de rechtspraak vraagt zich af of deze ‘maatregel kostenverhaal’ wel zo effectief is. In zijn advies aan de minister zegt de Raad dat het in de gevallen waarvoor deze maatregel is bedoeld (hennepkwekerijen, xtc-laboratoria en dergelijke) vaak de ‘katvangers’ zijn die worden vervolgd, en niet de initiatiefnemers. Of bij mensen die zo’n kwekerij of laboratorium huisvesten iets te halen valt betwijfelt de Raad.
3500 rechtszaken
Volgens de Raad zal de maatregel kostenverhaal een extra kostenpost opleveren voor de rechtbanken. Rechters zullen tijdens de behandeling van een strafzaak moeten beoordelen of de kosten op een verdachte kunnen worden verhaald, en hoe hoog deze kosten dan zijn. Daardoor neemt de tijd die nodig is voor de behandeling van een strafzaak toe. De schatting is dat per rechtszaak gemiddeld een kwartier extra nodig is. Verwacht wordt dat het kostenverhaal bij zo’n 3000 zaken in eerste aanleg en zo’n 500 hoger beroepszaken zal spelen. Volgens de Raad komt kost dit per jaar ruim 288.000 euro per jaar, een bedrag dat niet is gedekt in de begroting voor de Rechtspraak.
