Ferry Winter, Director Energy Transition Campus, ETCA, laat zien waar ETCA voor staat en wat hier gebeurt. Binnen deze campus werkt Shell samen met 28 organisaties, nationaal en internationaal, van multinational tot start-up. Ook kennisinstituten zoals TNO en de Universiteit Utrecht zijn aangesloten. Hier worden oplossingen ontwikkeld, onder meer duurzame synthetische kerosine, groene waterstof, circulair plastic en 3D-prints. Aan research en development besteedt Shell wereldwijd zo’n miljard euro per jaar, waarvan circa een miljoen euro per dag via het ETCA. ETCA’s missie: energie-uitdagingen oplossen door samenwerking, technologie en innovatie in één campus. Want er zijn veelbelovende innovaties die het niet zelf redden naar de markt. Alleen door samenwerking kan de energietransitie slagen, aldus Winter. Samenwerking zorgt voor snellere technologische ontwikkelingen en een kortere weg naar de markt.
Investeringen
Arnold Mulder, Corporate Relations Manager Energy Transition Projects, geeft een presentatie over de rol van Shell in de energietransitie. Zijn team bevindt zich tussen de business die projecten ontwikkelt en de buitenwereld. Die bestaat uit externe stakeholders zoals de politiek en beleidsmedewerkers, maar ook omwonenden van fabrieken. Waar overheid en bedrijfsleven elkaar ontmoeten, vindt verandering plaats, ziet Mulder. Shell bouwt momenteel aan een electrolyzer, een waterstoffabriek, op de Maasvlakte. Het totaal aan investeringen van Shell in de Nederlandse energietransitie komt daarmee de afgelopen jaren op zo’n 6,5 miljard euro. Dat is nog niet genoeg, want de EU heeft erg ambitieuze doelstellingen. De energietransitie moet dus nog drastisch versnellen. Versnelling kan gerealiseerd worden als er meer aandacht komt voor vraagcreatie, in plaats van aanbodsturing. De industrie kan bijna elk duurzaam product maken, maar het ontbreekt vaak nog aan een klant die bereid is ervoor te betalen. Is die klant er eenmaal, dan zullen er in de hele waardeketen investeringen loskomen. Om zover te komen is overheidsbeleid essentieel.
Laboratoria
Hierna is het tijd voor een rondleiding door het ETCA-complex. In kleine groepen worden de NGB-leden meegenomen door rondleiders, de meesten gepromoveerde scheikundigen, zoals veel mensen die hier werken. Er is een groot aantal laboratoria, waar vol enthousiasme gewerkt wordt aan innovaties. De rondleiding voert onder meer langs een katalyse-laboratorium, een 3D-printerij, een afdeling waar aan robots wordt gewerkt en een kleine operationele electrolyzer. Er werken in de ETCA zo’n 1000 medewerkers van 50 verschillende nationaliteiten.
Holland Hydrogen I
Katharina Gruenberg, Commercial Manager Integrated Hydrogen Projects, vertelt over de eerste grootschalige electrolyzer in Nederland die momenteel op de Maasvlakte verrijst: de Holland Hydrogen1. In de electrolyzer wordt waterstof gewonnen. Bij het productieproces komt geen CO2 vrij. Waterstof als energiedrager is nodig omdat met name industrie en zwaar transport simpelweg niet op stroom kunnen draaien. Waterstof draagt bij aan een lagere CO2-uitstoot voor het hele energiesysteem, van industrie en bouw tot en met transport. Stroom van offshore-windparken wordt in de Holland Hydrogen I fabriek omgezet in waterstof, die vervolgens naar de raffinaderij in Pernis gaat. Shell is op dit moment de enige die investeert in grootschalige productie van groene waterstof. Er is in Europa nog geen vergelijkbaar project. Nederland loopt voorop in infrastructuur en ligt aan zee, dat zijn gunstige omstandigheden. Maar omdat groene waterstof vier à vijf keer zoveel kost als grijze waterstof, is er nog niet echt een businesscase. Daarvoor zijn maatregelen nodig, zoals Europese subsidies.
