Vrouwen zijn veel vaker slachtoffer van moorden gepleegd door een (ex-)partner dan mannen. Sinds vorig jaar registreert het OM het aantal verdachten van geweldsmisdrijven met een vrouwelijk slachtoffer. In 2024 waren dat er 24 (moord- en doodslagzaken) en 49 pogingen daartoe. Femicides waarbij de dader ook zichzelf van het leven berooft komen niet in deze cijfers terug, omdat er dan geen strafzaak volgt. Met de nieuwe pilot kan snel forensisch bewijs worden verzameld.
Rode vlaggen
Naast moord en doodslag hebben nog veel meer vrouwen te maken met mishandeling en intieme terreur, zegt Judith van Schoonderwoerd den Bezemer, landelijk officier van justitie huiselijk geweld en seksuele misdrijven. “Wurgpogingen zijn een van de belangrijkste rode vlaggen voor verdere escalatie en soms zelfs femicide. Als we hier met deze pilot sneller en beter zicht op kunnen krijgen, vergroot dat hopelijk ook de mogelijkheden om effectief te kunnen ingrijpen.”
Wurgpogingen
Bij wurgpogingen is aan de buitenkant vaak niet zo veel te zien, maar er kan wel inwendige schade zijn toegebracht, zegt Mirjam Warnaar in een toelichting. Zij is landelijk officier van justitie forensische opsporing. Met deze pilot kan beter worden onderzocht of slachtoffers inwendig letsel hebben. “We moeten dan wel snel handelen omdat dit letsel na korte tijd verdwijnt. Met deze nieuwe werkwijze wordt het mogelijk om binnen korte tijd, bij voorkeur maximaal 48 uur nadat een slachtoffer zich bij de politie heeft gemeld, aanvullend forensisch medisch onderzoek te laten uitvoeren door het LOEF.”
Pilot
De pilot begint in de regio Midden-Nederland, daarna gaan Oost-Nederland en Oost-Brabant ermee aan de slag. Op termijn volgt ook uitbreiding naar andere regio’s. De pilot wordt versterkt door een subsidie van het ministerie van Justitie en Veiligheid voor wetenschappelijk onderzoek door het LOEF.
Waarheidsvinding
Warnaar: “Als er inwendig letsel wordt aangetoond, dan is dit een belangrijke stap voor de waarheidsvinding in huiselijk geweldzaken. Ook draagt het bij aan de vaststelling van de ernst van de zaak en daarmee de straf. Daarnaast willen we onze forensische kennis van deze vorm van mishandeling vergroten.”
Femicide
Met aanvullende medische technieken kan daarmee ook inwendig verwurgingsletsel (niet fatale strangulatie) worden vastgelegd ten behoeve van waarheidsvinding. Guido Reijnen, medisch directeur LOEF noemt daarbij netvliesbloedingen, letsel in de keelholte en onderhuidse zwellingen in de hals. “Verwurging is één van de indicatoren voor escalerend huiselijk geweld en mogelijk femicide. Dit maakt het des te belangrijker dat forensisch artsen dit letsel straks door middel van aanvullende medische technieken zichtbaar kunnen maken.”
