Strafrechters gebruiken steeds meer de richtlijnen van Promis, het project motiveringsverbetering in strafvonnissen dat vijftien jaar geleden van start ging. Daardoor kunnen lezers beter volgen hoe de rechters tot hun oordeel zijn gekomen.
In uitspraken staat de bekende materie: waarvan wordt de verdachte beschuldigd, hoe is hij daartoe gekomen, welke bewijzen liggen op tafel, de reacties van betrokkenen en de straf, maatregel of vrijspraak. Maar hoe de rechter precies tot dat oordeel is gekomen, waarom hij de ene verklaring overtuigend en geloofwaardiger vindt, dat is vaak lastig te achterhalen.
Vijftien jaar geleden begon de rechtspraak met het project Promis, een methode die de schrijver van een uitspraak een structuur biedt die dwingt tot uitleg over de afweging van het bewijs. Zo krijgen lezers meer inzicht in het denkproces van de rechter. De bedoeling was dat minstens de helft van de uitspraken een Promis-vonnis moest zijn. Als een gemotiveerd oordeel door de burger beter wordt begrepen, wordt het ook beter geaccepteerd, blijkt uit onderzoek.
Aan die doelstelling is ruimschoots voldaan, blijkt uit het jaarverslag van de Rechtspraak. Vooral de rechtbanken produceren veel Promis-vonnissen. Van alle uitspraken werd in 2018 78 procent de Promis-methodiek gevolgd (tegen 75 procent in 2016 en 69 procent in 2014). De gerechtshoven hebben de norm van 50 procent inmiddels ook gehaald: 44 procent in 2014, 56 procent in 2016 en 61 procent vorig jaar.
