Meerdere rechercheurs die in 2003 de veelbesproken moordzaak tegen Olaf Hamers onderzochten, twijfelden aan zijn schuld. Dit zegt de toenmalige teamleider van de politie in de zevende aflevering van Argos-podcast ‘Olaf zit vast’. Advocaat Geert Jan Knoops wil nu met nieuw DNA-onderzoek proberen om de zaak van de levenslang gestrafte Hamers te laten heropenen.
Het is de eerste keer dat een (voormalige) politieman zich publiekelijk uitspreekt over de zaak. Al meer dan twintig jaar bestaan er discussies over de schuldvraag van Olaf Hamers. Hij werd in 2004 veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf, voor de moord op het echtpaar Jo en Ine Zwakhalen uit Sittard, en poging tot doodslag op hun kleindochter. Alle slachtoffers werden van dichtbij door het hoofd geschoten. Alleen de negenjarige kleindochter overleefde de aanslag.
‘Onschuldig’
Olaf zelf, die al ruim twintig jaar vastzit, ontkent nog steeds schuldig te zijn. Sterker, hij zegt met eigen ogen te hebben gezien wie de fatale schoten wél loste. En hij krijgt daarbij steun van enkele vooraanstaande wetenschappers. Zij menen dat het strafrechtelijk onderzoek door politie en openbaar ministerie hiaten vertoont, en rechters een verkeerd vonnis hebben uitgesproken.
De oud-politiechef noemt het bewijs in de geruchtmakende zaak tegen Hamers dun. ‘Er was weinig direct bewijs, zoals het pistool met een vingerafdruk erop. Gevoelsmatig heb je toch altijd veel meer behoefte aan hard bewijs. Er was eigenlijk helemaal niets van die dingen. En als ze er waren, waren ze verklaarbaar.’
Binnen het politieteam ontstond daardoor twijfel. ‘Niet iedereen zat op dezelfde lijn’, zegt de teamleider, die niet met naam en toenaam genoemd wil worden. ‘D’r waren er die dachten van: hij wordt veroordeeld. Maar een groot deel was er niet van overtuigd of had twijfel.’
Zelf behoorde de oud-politieman tot die laatste groep. ‘Ik zeg niet dat ik er helemaal van overtuigd ben dat ie het heeft gedaan.’ Toch had de twijfel binnen het team geen invloed op de strafzaak tegen Hamers. ‘Uiteindelijk is het de officier van justitie die zegt: ik ga hem toch proberen te vervolgen. En dan kun je als rechercheur zeggen wat je denkt, en dat is ook heus wel gebeurd, maar dan gaat justitie toch het pad op van de vervolging.’
Hamers had de schijn op vele punten tegen. Hij was tijdens de fatale schietpartij op de plaats delict en ging er daarna in alle haast vandoor – zonder omstanders te waarschuwen of de politie te bellen. Maar volgens deskundigen paste zijn gedrag net zo goed bij de handelwijze van een onschuldige toeschouwer. En wat de zaak extra curieus maakt, is dat er bij Hamers geen enkel forensisch spoor is gevonden (zoals DNA, bloedsporen, schotresten of vingerafdrukken) dat hem aan de moord koppelt. ‘De bewijsvoering is eigenlijk helemaal gegaan aan de hand van verklaringen en delen van verklaringen’, aldus de toenmalige teamleider van de politie.
Geert Jan Knoops
Advocaat Geert Jan Knoops gaat – aangezet door de opmerkingen van de oud-politiechef – de zaak nu aanhangig maken bij Hoge Raad. Hij pleit voor DNA-onderzoek naar de kogelhulzen die op de plaats delict zijn gevonden en naar een mysterieus bloedspoor dat op de houten poortdeur bij de familie Zwakhalen is aangetroffen. ‘Dat bloedspoor is altijd een zeer onduidelijk gegeven gebleven’, aldus Knoops in de podcast Olaf zit vast. Pogingen om een DNA-profiel in dat bloed te ontdekken, liepen in 2005 op niets uit. Maar de DNA-technieken zijn afgelopen jaren enorm verbeterd. Op zeer korte termijn gaat hij daarom een verzoek indienen bij de procureur-generaal van de Hoge Raad, om het Nederlands Forensisch Instituut nieuw onderzoek naar het bloedspoor te laten doen.
In zeven afleveringen probeert onderzoeksjournalist Sanne Boer in deze podcast aan de hand van het omvangrijke strafdossier, gesprekken met de veroordeelde Olaf, en met eigen speurwerk te achterhalen hoe de zaak in elkaar zit. Zou Olaf inderdaad onschuldig kunnen zijn en al meer dan twee decennia onterecht gevangen zitten?
De zevendelige podcastserie van Argos (VPRO/HUMAN) (40 minuten) is te beluisteren via NPO Luister en andere podcastapps. Luister hier alle afleveringen.
