Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie heeft een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd dat de mogelijkheden verruimt om rechters bij ongeoorloofd gedrag of andere ongewenste situaties een passende maatregel op te leggen. De Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak (NVvR) heeft ingestemd met de inhoud van het wetsvoorstel.
Al in 2010 heeft de NVvR ingestemd met het opstellen van een nieuw pakket aan maatregelen, omdat de twee bestaande middelen – het ontslag en de schriftelijke waarschuwing – niet voldoende zijn. Het één is meestal te zwaar, het ander soms te licht. Om die reden is de NVvR verheugd dat er werk gemaakt worden van deze plannen.
Straks komt daar de schorsing – maximaal drie maanden – bij en is voortaan sprake van een schriftelijke berisping. Deze berisping kan niet alleen door de president van het gerecht waar de rechterlijk ambtenaar geplaatst is, maar ook door de Hoge Raad worden opgelegd. Wat bij de keuze voor de maximaal te stellen termijn voor de schorsing de doorslag heeft gegeven, is dat de schorsing wel als een zware maatregel moet worden ervaren, maar de duur ervan het de rechterlijk ambtenaar niet feitelijk onmogelijk moet maken om in functie terug te keren.
Het wetsvoorstel bevat ook andere dan disciplinaire maatregelen. De rechtspositionele mogelijkheden worden aangevuld met de ordemaatregelen van overplaatsing naar een ander gerecht, inhouding van bezoldiging wanneer werk niet wordt verricht en het met spoed buiten functie stellen van een rechter, bijvoorbeeld als sprake is van een verdenking van een strafbaar feit. Bij deze laatste maatregel is een versnelde behandeling bij de Hoge Raad mogelijk als de volledige procedure van schorsing door de Hoge Raad niet afgewacht kan worden.
Verder kan een kandidaat voor een rechterlijke functie alleen nog voor benoeming in aanmerking komen als hij of zij in het bezit is van een recente verklaring omtrent het gedrag.
De NVvR benadrukt dat rechters zelden te maken krijgen met disciplinaire maatregelen. “Het komt gelukkig niet vaak voor dat er opgetreden moet worden tegen rechters vanwege hun gedrag,” zegt NVvR-voorzitter Maria van de Schepop. “Maar áls het zich voordoet, zijn er nu te weinig mogelijkheden om recht te doen aan de situatie.”
Klik voor het ‘Nader rapport wetsvoorstellen disciplinaire maatregelen rechterlijke macht’ hier.
