In Mr. nummer 1 van dit jaar werd de nieuwe top 50 van de Nederlandse advocatuur gepubliceerd. De crisis lijkt nog weinig vat te hebben op de grote advocatenkantoren in ons land, is de conclusie, ook al voorspellen de kantoren dat het in 2013 flink aanpakken zal worden.
‘Succes laat zich niet afmeten aan het aantal medewerkers,’ merkt een managing partner op. Daar heeft hij vast gelijk in, want in de wandelgangen gaan wel degelijk verhalen over grote kantoren die in zwaar weer verkeren. Dat het aantal advocaten constant is gebleven het afgelopen jaar garandeert dus niet dat het allemaal rozengeur en maneschijn is achter deuren die voor de buitenwereld gesloten blijven. De triple dip is een feit en ongetwijfeld zullen ook veel advocaten zich hierover zorgen maken.
Het is niet de eerste keer dat wij ons als advocaten door een crisis moeten zien heen te slaan. Ter gelegenheid van het tweehonderdjarig bestaan van de advocatuur werd vijftien jaar geleden het boek ‘Twee eeuwen advocatuur in Nederland’ uitgegeven, dat de periode 1799-1998 beslaat. Prachtige verhalen, bijvoorbeeld over een gids voor jonge advocaten die in een leemte voorzag toen er nog geen verplichte stage bestond (eerste druk: 1914), de eerste vrouw in de balie (1903), de invoering van de Advocatenwet en nog veel meer boeiende onderwerpen die ik wellicht in volgende blogs nog eens zal noemen. Ook de gevolgen van de economische crisis die in 1929 uitbrak worden in dit boek beschreven. Daardoor kwam ik te weten dat het Advocatenblad in 1934 schreef dat er onderzoek werd gedaan naar het inkomen der jonge juristen en dat de uitkomst hiervan voor het Advocatenblad wellicht aanleiding zou kunnen zijn om de kwestie van de pro Deo-procedures nog eens te bezien. Het blad zei al geruime tijd de indruk te koesteren dat het geen onderscheid maken tussen geheel onvermogenden en minder vermogenden meer en meer een onrecht werd tegenover die advocaten die zelf tot de minder vermogenden of onvermogenden gingen behoren. Een citaat:
‘Wanneer bijvoorbeeld een gemeente-arbeider gratis diensten kon vorderen van een advocaat die zelf met het loon van deze gemeentewerkman zeer gelukkig zou zijn, en die waren er, viel er voor de advocatuur nog wel iets te doen.’
Zo erg zal het nu toch nog niet zijn?, bedacht ik mij optimistisch, totdat ik hoorde van een advocaat die zijn echtscheiding op toevoegingsbasis door een collega liet afhandelen. In 1935 zou dit tot grote consternatie hebben geleid. Het Advocatenblad meldde op 15 mei dat sommigen het aanvragen van een bewijs van onvermogen door een lid der balie onwenselijk achtten. Zij bepleitten het aannemen van de schijn van een niet-bestaande welstand.
‘Hoofdredacteur jhr mr G.W. van der Does onderscheidde twee vormen van standseer: enerzijds het bezit van zekere in de samenleving gewenste en gewaardeerde eigenschappen, in het bijzonder de voor een bepaald beroep wenselijke karaktereigenschappen, en anderzijds een uitwendige erepositie krachtens welke men van anderen zekere égards kon eisen. Een heer kon een werkman veelal tutoyeren maar deze moest met u antwoorden, zeker als hij zijn zondagse pak niet aanhad.’
Hoe is de balie destijds ooit de crisis te boven gekomen?, vraag ik mij af als ik dit lees. Of is er nog steeds sprake van dat een schijn van een niet-bestaande welstand wordt aangenomen door advocaten? Grote kantoren, kleine kantoren: wat zou er worden aangetroffen als de winstgevendheid en prognoses openbaar zouden zijn? Welke kantoor zal afbreuk doen aan de schijn van succes door te erkennen dat het wat minder gaat? Welke weldenkende cliënt brengt zijn zaak onder bij een kantoor dat eerlijk toegeeft met moeite het hoofd boven water te kunnen houden?
Staan we er anno 2013 beter voor dan in 1929? Angst is ook in deze crisistijd voor veel mensen -tegen beter weten in- een raadgever. In een coachingtraject met een zelfstandig gevestigd advocaat bekende deze mij dat hij tegen iedereen zegt dat hij het vreselijk druk heeft en omkomt in het werk. In werkelijkheid ligt hij ’s nachts wakker van de zorgen. Gaandeweg ontdekte hij dat hij een twijfelachtige boodschap uitzendt aan de buitenwereld: ‘ik heb het zo druk, er is geen plaats voor nieuwe cliënten. Ik ben zo succesvol, ik heb geen hulp van anderen nodig. Kom vooral niet bij mij!’ Een eye-opener die ertoe heeft geleid dat hij zijn netwerk heeft laten weten dat hij ruimte heeft voor nieuwe zaken en zichtbaar bezig is met acquisitie. Door het opgeven van zijn niet-bestaande welstand creëerde hij ruimte voor nieuwe opdrachten.
Andere angsten die ik tegenkom doen zich voor bij werknemers die niet gelukkig zijn bij het kantoor waar ze in dienst zijn. Verkassen doen ze niet, want het opgeven van een vast contract is niet zo handig in deze tijd. Hoelang gaat die crisis nog duren vraag ik ze dan? Niemand die daar een antwoord op heeft …
Voor iedereen die weer wat ruimer wil ademhalen hierbij een aantal tips tegen crisis-angst:
- Realiseer je dat je zelf verantwoordelijk bent voor hoe je je voelt. Een gebeurtenis (i.c. de crisis) leidt niet tot een negatieve emotie (angst), maar jouw gedachten over die gebeurtenis wél;
- Onderzoek bij jezelf of je de neiging hebt om in de slachtofferrol te schieten en word je hiervan bewust;
- Stop met jezelf of anderen verwijten te maken. Kom in actie en doe het beste wat je kunt;
- Breng het commité aan negatieve stemmen in je hoofd tot zwijgen en voer een positief en opbouwend gesprek met jezelf;
- Onderzoek waar je op vast loopt. Zit er een patroon in? Zijn het situaties die je ook in je privé-leven herkent? Hoe zou je hier anders mee kunnen omgaan?
- Er is altijd een andere keuze. Kiezen voor angst of kiezen voor jezelf?
