Het verschil tussen deze uitspraken is deels te verklaren door het feit dat Getty Images zijn auteursrechtclaim ten aanzien van de output moest laten vallen nadat Stability AI, de maker van het AI-model Stable Diffusion, de relevante prompts had geblokkeerd waarmee gelijkende output kon worden gegenereerd. In de Gema-zaak bleek en bleef het wel mogelijk om via een simpele daarop gerichte prompt forse fragmenten van songteksten te genereren.
Maar er ligt ook een principieel verschil van inzicht aan ten grondslag: is er nu wel of niet sprake van auteursrechtelijk relevante ‘kopieën’ in AI-modellen, die er (desgevraagd met de juiste prompt) uit kunnen komen? De Duitse rechter vindt van wel en de Engelse rechter vindt van niet.
Nu kan men stellen dat dit een technische vraag is (kopie of niet?). Maar het is uiteindelijk een juridische en maatschappelijke vraag: willen we wel of niet dat de manier waarop auteursrechtelijk beschermd werk in AI-modellen zit ‘verwerkt’ valt onder een verbodsrecht of een vergoedingsaanpraak van auteurs?
En als er nu maar technisch voor wordt gezorgd, door een bepaalde manier van trainen of door output-controle, dat er desgevraagd geen materiaal uit AI-modellen komt dat ‘te veel lijkt’ op bestaand werk, is het probleem dan opgelost?
De Engelse rechter ziet dat probleem ook wel, maar vindt dat de wetgever aan zet is. De Duitse rechter is heel stellig en had ook ‘makkelijkere’ feíten, maar er is al hoger beroep aangekondigd.
Wat is wenselijk ten aanzien van generatieve AI en auteursrechtelijke beschermde content? Dat is de interessantste vraag voor het auteursrecht op dit moment.
Dat kan worden opgesplitst in allerlei deelvragen over of het trainen van AI-modellen op illegale kopieën wel of niet mag (wel of geen ‘fair use’ in de VS) of over hoe je een machine leesbaar voorbehoud moet maken om kenbaar te maken dat je niet wilt dat je werk wordt gebruikt om AI-modellen te trainen (wel of geen toelaatbare tekst & datamining in de EU).
Maar zolang we het nog niet eens zijn over wat wenselijk is, schiet het niet op.
Vindplaatsen:
High Court of Justice 4 november 2025 (Getty/Stability AI)
https://www.judiciary.uk/wp-content/uploads/2025/11/Getty-Images-v-Stability-AI.pdf
