Professor Floris Bannier maakt zich zorgen over het voorstel van staatssecretaris Teeven het toezicht op advocaten te verscherpen. Daarmee sloot hij afgelopen vrijdag zijn afscheidscollege af als bijzonder hoogleraar Advocatuur aan de UvA. En als iemand 46 jaar advocaat is geweest, weet je dat het ernst is. “Ik heb angst over de partijdigheid en onafhankelijkheid van de advocaat. De politiek van dit moment is doodgriezelig,” zei Bannier.
De staatssecretaris wil een door hemzelf benoemd College van Toezicht invoeren, dat uit niet-advocaten bestaat en dat de partijdigheid van de advocaat onder controle moet houden. Bannier wees erop, dat de advocaat behalve onafhankelijk van zijn cliënt en van de rechter, ook onafhankelijk van de overheid moet zijn. Door dit voorstel, zei hij, “raken we de greep op onze partijdigheid kwijt, en bovendien de onafhankelijkheid van de overheid”.
Het was de enige politieke noot in zijn afscheidscollege, dat verder voornamelijk een vergelijking betrof tussen een verhandeling van de rechtsgeleerde Johannes van der Linden (1756-1835) en de hedendaagse gedragsregels voor advocaten. Bannier concludeerde dat er in honderden jaren maar weinig veranderd was. Behalve dan nu dat voorstel van Teeven. “Er gaat iets veranderen in dat concept dat al eeuwenoud is – en niet ten goede. Dat vereist grote waakzaamheid.”
Ter gelegenheid van zijn afscheid als advocaat, had Banniers kantoor NautaDutilh kort geleden al een seminar georganiseerd. Het thema was maatschappelijk verantwoorde advocatuur. Daar zei Bannier ook de partijdigheid als belangrijkste waarde van de advocatuur te zien.
Tijdens de borrel na afloop bleken veel aanwezigen Banniers zorgen te delen. Raffi van den Berg, algemeen secretaris van de Nederlandse Orde van Advocaten, vertelde dat de NOvA geen inbreng heeft gehad tijdens het opstellen van het voorstel. De Orde moest met reageren wachten tot ná de openbaarmaking van de consultatietekst, heel anders dan Van den Berg zelf gewend is. “Ik heb de indruk dat de impact van het voorstel nog niet zo is doorgedrongen in advocatenland,” zei ze bovendien. “Het is hoog nodig dat er meer aandacht voor komt.”
Ook Banniers opvolgster, advocate en voormalig Eerste Kamerlid Britta Böhler, is gealarmeerd. “De onafhankelijkheid en partijdigheid staan onder druk,” bevestigde ze. “Dat gaat zeker mijn invulling van de functie beïnvloeden. Het is heel belangrijk dat Floris de historische basis van het onderzoek heeft gelegd, daar kan ik op voortborduren.” En algemeen deken Jan Loorbach uitte in zijn speech nog wel meer zorgen, bijvoorbeeld over de gefinancierde rechtshulp.
Niet dat iedereen met fronsende wenkbrauwen stond te somberen, daar in de aula van de UvA. Integendeel, de ongeveer 100 aanwezigen maakten het beregezelig. De boezemvrienden van Bannier uit jaarclub Faun (USC, 1959) brachten zelfs vrolijk hun lied is-t-ie-fijn ten gehore. Zo werd de prachtige carrière van professor Bannier in ieder geval schijnbaar zorgeloos afgesloten.
