De gemeente Amsterdam probeert al jaren iets te doen aan het forse aantal ‘Airbnb-woningen’ in de stad. Zulke woningen worden niet bewoond, maar worden alleen aan toeristen verhuurd via het populaire verhuurplatform. Dat levert veel overlast op in de straat, door grote aantallen toeristen en geluidsoverlast. In Amsterdam is daarom verboden om je woning meer dan dertig nachten per jaar te verhuren via Airbnb. Verdere verhuur is er vergunningplichtig.
Bij overtreding van die regel legt de gemeente Amsterdam forse boetes op, die kunnen oplopen tot duizenden euro’s. Te fors, zo oordeelt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, die tot de conclusie komt dat ‘het algemene niveau van de boetes in Amsterdam hoog is.’
Differentiatie
De Afdeling heeft er vooral moeite mee dat de gemeente Amsterdam geen differentiatie toepast bij het opleggen van boetes aan inwoners die bij het particulier verhuren van hun woning een regel overtreden. Sommige van hen komen door een kleine overtreding in de financiële problemen terecht doordat de boete die de gemeente vervolgens oplegt zo exorbitant is.
“Het gevolg hiervan is dat burgers die soms onbewust of per ongeluk of slechts een enkele maal een regel overtreden, steeds direct geconfronteerd worden met een hoge boete, die hen in ernstige financiële problemen kan brengen, terwijl de ernst en omvang van de overtreding die hoge boete niet steeds rechtvaardigt. Daarvoor zal de gemeenteraad verdergaand moeten differentiëren dan nu het geval is.”
Driekwart
De vrouw in kwestie zal blij zijn met de uitspraak, want hoewel de Afdeling oordeelt dat de gemeente wel degelijk een boete mocht opleggen, wordt het bedrag dat ze moet betalen met driekwart verlaagd. In eerste instantie had ze van de gemeente een boete van maar liefst 11.600 euro opgelegd gekregen. De rechtbank had daar eerder al 8.700 euro van gemaakt. De Afdeling verlaagt dit bedrag nu verder naar 2.900 euro, 25 procent van het oorspronkelijke bedrag.
De impact van het oordeel van de Afdeling gaat echter veel verder dan alleen het boetebedrag voor deze ene verhuurder. De Afdeling oordeelt namelijk dat de gemeente Amsterdam nu een boeteregime voor vakantieverhuur moet vaststellen dat recht doet aan het evenredigheidsbeginsel. Dat betekent dat de gemeenteraad een behoorlijke klus wacht: het gehele boeteregime zal op de schop moeten. Tot die tijd ligt het in de lijn der verwachtingen dat particuliere Airbnb-verhuurders die opgelegde boetes aanvechten in een poging om het bedrag omlaag te krijgen, daarbij behoorlijk kansrijk zijn.