In 2020 besloot de Rechtspraak, vanwege de corona-achterstanden, om strafzaken voor de meervoudige kamer in sommige gevallen af te doen door een enkelvoudige kamer (politierechter). Daarop ontwikkelde de Raad voor Rechtsbijstand tijdelijk beleid om voor die zaken toch een vergoeding toe te kennen die bij een meervoudige kamerzaak horen. Omdat de corona-achterstanden niet meer bestaan, stopt de Raad per 1 oktober 2024 met dit beleid.
Speciaal formulier
Het oorspronkelijke beleid liep van 1 september 2020 tot 1 januari 2022. In die periode behandelde de enkelvoudige strafkamer sommige zaken in eerste aanleg in de strafrechtketen, die normaal gesproken door de meervoudige strafkamer worden behandeld. Dit gebeurde om op efficiënte wijze ruimte te creëren voor de afhandeling van meer zaken. Hiervoor kregen advocaten toch de vergoeding van acht punten, de vergoeding die hoort bij een behandeling in de meervoudige kamer. Daarvoor moesten zij wel een bepaald formulier invullen, meenemen naar de zitting en laten ondertekenen door de griffier. Vervolgens moest dit formulier, met de vergoedingenaanvraag naar de Raad voor Rechtsbijstand worden gestuurd.
30 procent
Vooraf werd ingeschat dat vooral de meer lichtere meervoudige kamerzaken door de politierechter zouden worden behandeld. Dat zou landelijk gezien zo’n 30 procent van de meervoudige kamerzaken zijn. In 2019 werd in eerste aanleg ongeveer 84 procent van de strafzaken enkelvoudig afgedaan. Naar schatting (in 2020) zouden in eerste aanleg maximaal 1.800 meervoudige kamerzaken van de toenmalige werkvoorraad enkelvoudig worden afgedaan. Voor hoger beroep werd geschat dat 25 procent van de strafzaken enkelvoudig kon worden afgedaan, zo’n 5.400 zaken van de toenmalige voorraad. Voor de declaratie van de toevoeging voor advocaten had dit geen gevolgen: die wordt in hoger beroep vastgesteld op basis van de instantie waar de zaak in eerste aanleg heeft plaatsgevonden; enkelvoudige strafkamer of meervoudige strafkamer.
Geen corona-achterstanden
Aan deze regeling komt dus nu een eind. Het ministerie van Justitie en Veiligheid en de Rechtspraak hebben geconcludeerd dat er geen corona-achterstanden meer zijn. De aanleiding voor het voeren van het tijdelijke beleid is daarmee vervallen. Voor toevoegingen die zijn verstrekt op of na 1 oktober 2024 is het niet meer mogelijk om het voor dit beleid ontwikkelde formulier te laten aftekenen bij de griffie van de rechtbank.
