De machteloze wederpartij in het tuchtrecht

In het tuchtrecht kunnen de Sanderink-zaken worden gezien als ‘the gift that keeps on giving’. Ze blijven komen en zijn nooit saai. De betrokken advocaten die zich moeten verweren komen zelden ongeschonden uit de strijd.
beeld: Depositphotos

Op 26 mei 2025 kreeg een advocaat van de Raad van Discipline in Den Bosch (ECLI:NL:TADRSHE:2025:82) een berisping wegens schending van de geheimhouding in de mediation. De advocaat overlegde in de procedure een hele stapel stukken uit de mediation en ging er in de pleitnota uitvoerig op in. Merkwaardig, het is inmiddels toch wel algemeen bekend dat mediation vertrouwelijk is? Wat bezielde verweerder?

De uitspraak is echter om een andere reden veel interessanter. De beklaagde advocaat trad niet alleen voor Sanderink en zijn partner op, maar ook voor twee andere partijen. Toen de ex van Sanderink ongeveer twee miljoen euro aan dwangsommen wilde incasseren, vroeg de advocaat voor die twee andere partijen verlof om voor hetzelfde bedrag conservatoir beslag te mogen leggen onder Sanderink. Met een kort geding werd dat beslag ongedaan gemaakt. De voorzieningenrechter vond het misbruik van recht en een poging om de incasso van de dwangsommen te frustreren.

Daarop volgde een tuchtklacht tegen de advocaat, ingediend door de wederpartij. De advocaat kreeg het verwijt een onrechtmatige juridische constructie te hebben bedacht en de rechter te hebben misleid door consequent niet de waarheid te spreken in processtukken en tijdens zittingen. Daarop kwam de advocaat met een principieel verweer. Hij bracht naar voren zich niet tegen deze klacht te kunnen verweren omdat hij door zijn cliënt niet is ontslagen uit zijn geheimhoudingsplicht. Hij deed een beroep op zijn verschoningsrecht.

De Raad gaf de deken opdracht om te onderzoeken of de advocaat terecht een beroep deed op zijn geheimhoudingsplicht. De deken onderzocht dit en rapporteerde bevestigend. De Raad oordeelde vervolgens dat verweerder, door het terechte beroep op de geheimhoudingsplicht, werd belemmerd in het voeren van verweer tegen de klacht en dat van een deugdelijke toepassing van het beginsel van hoor en wederhoor niet gesproken kon worden. Nu een feitelijke grondslag ontbrak, moest de klacht als ongegrond worden afgewezen.

De uitspraak is bijzonder. Zou het werkelijk zo makkelijk gaan? Sorry tuchtrechter, maar mijn cliënt geeft mij geen toestemming om mij te verweren in deze tuchtzaak. Klacht ongegrond!

De Raad verwijst naar rechtspraak over artikel 218 Sv en beschrijft op welke wijze volgens de Hoge Raad met de geheimhoudingsplicht en het daarmee samenhangende verschoningsrecht omgegaan moet worden. Wij vragen ons af of die verwijzing wel relevant is voor deze zaak. Het gaat niet om door het OM in beslaggenomen stukken en niet om de waarheidsvinding in een strafzaak. De gedachtegang van de Raad verklaart wel de manier waarop de wederpartij het bos in werd gestuurd. Met een gegrond beroep op de geheimhoudingsplicht kan en mag geen informatie uit het dossier van de wederpartij in de tuchtzaak gebruikt worden.

Dit gaat verder dan optreden tegen misbruik van een tuchtzaak als fishing expedition om informatie los te krijgen door een wederpartij. De consequentie van deze uitspraak kan zijn dat vrijwel iedere klacht van een wederpartij over de gang van zaken in de onderliggende procedure gepareerd kan worden met een beroep op de geheimhoudingsplicht, omdat de eigen cliënt de advocaat niet vrij laat in het voeren van verweer in een tuchtzaak. De Raad zag kennelijk ook geen mogelijkheid om de deken (met diens afgeleide geheimhoudingsverplichting) de klacht inhoudelijk te laten onderzoeken. Bij die constructie zou een deel van het dossier kunnen worden afgeschermd voor de klagende wederpartij, maar de Raad zou wel een oordeel kunnen geven.

Wij zijn benieuwd of de zaak aan het Hof van Discipline wordt voorgelegd.

Wilt u vanaf nu elke week een samenvatting van al het nieuws van Mr. in uw mailbox? Klik hier

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Scroll naar boven