“De gekleurde toga’s zijn er voor ons allemaal: zowel voor de officieren van justitie als voor de andere OM-collega’s”, aldus Greive. “Ze zijn bedoeld om het gesprek aan te gaan over het feit dat OM’ers op het parket regelmatig in twee categorieën worden ingedeeld: togadragers en niet-togadragers, ofwel rechterlijk ambtenaren en rijksambtenaren. De officieren zijn degenen in de spotlight. Zij staan in toga op zitting, maar ze zijn niet de enigen die bij het OM aan strafzaken werken. Wat we hier doen is altijd een teamprestatie.”
Pluriformiteit
De toga’s zijn een uitvloeisel van een opdracht over diversiteit & inclusie tijdens een leiderschapsopleiding voor de OM-top. Greive bedacht ze als hulpmiddel om op een speelse manier de tegenstelling tussen togadragers en niet-togadragers te overbruggen. “Met kunst en verbeelding kun je lastige thema’s makkelijker bespreekbaar maken.”
De kleuren symboliseren de pluriformiteit van het Openbaar Ministerie. “We verschillen allemaal en dat moet je positief bekijken, niet mensen in hokjes stoppen. Iedereen brengt bij het OM zijn eigen kwaliteiten in, de één doet dit, de ander dat. Daar is ruimte voor.”
Plezierige werkplek
De toga’s dienen ook om de bekendheid van het parket Noord-Nederland als plezierige en creatieve werkplek te vergroten. “We willen uitstralen dat het hier niet alleen maar over zware onderwerpen gaat. Bij het OM heb je natuurlijk veel met duisternis en tragiek te maken, maar het is goed als er daarnaast ook wat kleur, licht en lucht is.”
Vervreemding
De reacties zijn voornamelijk positief. “Veel mensen zijn enthousiast en trekken met een grote glimlach zo’n toga aan. Je hoort vaak: ‘Ik heb altijd al eens een toga aan willen hebben, en nu grijp ik m’n kans’.” Maar de toga’s roepen ook wel vervreemding en verwarring op, en soms cynisme. “Dat is niet erg, dat is juist interessant voor een discussie.”
Toen de directeur van de Groningse kunstacademie lucht van het project kreeg, vond zij het toga-initiatief zo interessant dat ze voorstelde dat een groep studenten er hun eindopdracht over zou doen. Dus lopen er nu regelmatig studenten op het parket rond. Ze moeten een visualisatie maken over de (gekleurde) toga als symbool voor het werk binnen het OM.
Interne sessies
De toga’s – door een Groningse kleermaakster vervaardigd – staan op paspoppen op een centrale plek in het gebouw van het parket. Ze zitten heerlijk licht volgens Greive, heel anders dan de veertig jaar oude toga uit zijn raio-tijd die hij nog altijd op zittingen draagt. Bezoekers van andere parketten die langs de poppen lopen vragen weleens of ze er een mogen aantrekken. Natuurlijk mag dat.
De toga’s worden gebruikt tijdens interne gesprekssessies en als verbeelding voor diversiteit en inclusie. Zoals bijvoorbeeld onlangs op een grote parketdag, waar allerlei thema’s werden besproken. “Aan het begin van de dag konden mensen een toga aantrekken en zich laten fotograferen met een bordje waarop ze hadden geschreven hoe de toga werd ervaren.” Dat leverde omschrijvingen op als ‘kracht’, ‘humor’ en ‘samen’. En plezier natuurlijk!
Installatiezitting
Bij een recente installatiezitting van rechters en officieren in Noord-Nederland zaten drie Groningse OM’ers in gekleurde toga in de zaal. Dat leek Greive, die een toespraak hield over diversiteit, toepasselijk. “Het was natuurlijk een beetje stout, tegen het plechtige ritueel in, maar ik had de actie gemeld aan de rechtbankpresident. De meeste aanwezigen konden deze speelse provocatie met serieuze ondertoon wel waarderen.”
