Tijdens zijn lezing voor de stichting vatte Spong de juridische gebeurtenissen na de Decembermoorden in 1982 samen. Hij stelde dat de Surinaamse justitie daarna achttien jaar lang ‘passief’ was geweest. Spong: “Het Openbaar Ministerie ontmaskerde zichzelf als een orgaan van collaborerende juristen, dat een radar werd in de staatsterreur-machine van Bouterse. Men was niet bereid een prijs te betalen voor beroepsmatige integriteit.”
Kletspraat
Spong zei dat de rechter in Suriname ook niet integer kon zijn, vanwege de ‘faliekant foute amnestie-wetgeving’ in het land. “Dit terwijl Bouterse zijn slachtoffers destijds een voor een het doodvonnis had toegezegd, met als excuus de kletspraat dat ze op de vlucht zouden zijn neergeschoten.”
Daarna was de rechtsstaat vanwege het schrikbewind van Bouterse volgens Spong ‘lang een fata morgana’. De raadsman: “De werkelijkheid was in die tijd grimmig en schizofreen. Alles leek normaal, maar de daders van de Decembermoorden kwamen weg met straffeloosheid.”
Hol van de leeuw
Spong prees het OM en de rechters die uiteindelijk Bouterse wel veroordeeld kregen: “Dat was in een lastige positie, want in het hol van de leeuw, met een ongewijzigde machtspositie in het land. Waarbij de hoofdverdachte president was, en opperbevelhebber van het leger.” Hij gaf ook complimenten aan de Krijgsraad, die zich door het juridische verzet van Bouterse niet liet beïnvloeden.
Troost
Wel plaatste Spong nog een opmerking bij het vonnis van twintig jaar gevangenisstraf voor Bouterse. “Wat mij betreft had hij levenslang verdiend. Dit vond ik maar een schrale troost.” Ook het feit dat Bouterse niet in voorarrest is genomen in 2000, waardoor hij onlangs kon vluchten, noemde hij ‘absurd’.
Spong waarschuwde ervoor de vlag voor de rechtsstaat niet te vlug uit te hangen, omdat nog ‘gevaar voor een putsch’ door Bouterse kan dreigen, omdat hij nog zou kunnen meedoen aan de volgende verkiezingen, en er in de Surinaamse grondwet staat dat hij gratie kan krijgen als president.
Ten slotte meldde Spong dat Bouterse in Nederland is veroordeeld tot elf jaar gevangenisstraf voor de handel in drugs en dat de verjaring hiervan in het komende jaar zal plaatsvinden. “De Nederlandse staat heeft er dus alle belang bij om zelf ook achter hem aan te gaan, al was het alleen maar om die verjaring te stuiten.”
De Stichting Vrienden van het Surinaams Recht (SVSR) is een stichting die zich ten doel stelt om de rechtsontwikkeling in Suriname te bevorderen en een bijdrage te leveren aan de democratische ontwikkeling van dat land. Dit doet zij door nauw samen te werken met belangrijke instituties in Suriname, zoals het Hof van Justitie, de juridische faculteit van de Anton de Kom Universiteit en het Centrum voor Democratie en Rechtspleging. Onlangs leverde de SVSR een bijdrage aan de festiviteiten rondom het 155-jaar bestaan van de Surinaamse rechtspraak.
