‘Haagse deken belemmerde toezicht op fraudeaffaire bij Pels Rijcken’

De Haagse deken heeft onvoldoende toezicht gehouden op het Haagse advocaten- en notarissenkantoor Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn. Informatie daarover verstrekte hij ‘moeizaam en onvolledig’, waardoor de evaluatie van dat toezicht door het College van Toezicht werd belemmerd.

Delen:

‘Haagse deken belemmerde toezicht op fraudeaffaire bij Pels Rijcken’ - Mr. online
Beeld: Depositphotos

Nadat de grootschalige fraude bij het kantoor van de landsadvocaat, Pels Rijcken, aan het licht kwam – oud-voorzitter Frank Oranje had jarenlang geld verduisterd, tot ruim 11 miljoen euro – besloot het College van Toezicht het toezicht door de Haagse deken te onderzoeken. Dat toezicht had, naar de gebruikelijke normen, effectief, onafhankelijk, professioneel en zichtbaar moeten zijn. Dat was het niet, concludeert het College.

Belemmerd

Zo verstrekte de deken relevante informatie ‘moeizaam en onvolledig’ aan het College. Daardoor werd de evaluatie belemmerd. In het Haagse toezicht werd niet gestuurd op basis van een toegespitste risicoanalyse. “Het bestaan van risico’s bij een van de grootste kantoren van het land en mogelijke signalen daarvoor werden niet proactief in het toezicht betrokken”, schrijft het College in het evaluatierapport. “Het toezicht voorafgaand aan het bekend worden van de fraude is onvoldoende effectief gebleken.”

Onafhankelijkheid

Ook was de onafhankelijkheid van het onderzoek onvoldoende gewaarborgd. De Haagse deken – Arjen van Rijn – was voormalig partner van Pels Rijcken en had anders kunnen werken om de schijn van een conflicterend belang tegen te gaan. Hij had ervoor kunnen kiezen het onderzoek onder zijn verantwoordelijkheid uit te besteden, in plaats van er zelf mede leiding aan te geven. Ook de rol van de secretaris van de Raad van Orde, tevens partner bij BarentsKrans – was niet zuiver. Hij gaf mede leiding aan het onderzoek en kon daarmee ‘diepgaand’ bij Pels Rijcken in de keuken kijken.

Expertise

Het College hekelt ook dat in het onderzoek financiële en forensische expertise ontbraken. Wel was het goed dat externe expertise werd betrokken over de integriteit van organisaties, maar dat was weer onvoldoende verankerd in de advocatuurlijke toezichtregels, met name ten aanzien van de controlemechanismen die binnen grote advocatenkantoren op grond van de Wwft vereist zijn. “Dit voor de interne controle juist zo belangrijke onderdeel van de advocatuurlijke regelgeving werd in het onderzoek door de Haagse deken buiten beschouwing gelaten.”

Zichtbaarheid

Tot slot is het College ook niet tevreden over de externe zichtbaarheid van het Haagse toezicht: zowel het reguliere jaarverslag als ten aanzien van het fraudeonderzoek was niet op het niveau “dat van een wettelijk toezichtsorgaan mag worden verwacht”. Het jaarverslag over het uitgeoefende toezicht was weinig informatief en een persbericht over het fraudeonderzoek was onvolledig door te concluderen dat aan de advocatuurlijke regelgeving werd voldaan, zonder te vermelden dat een belangrijk deel van die regels buiten beschouwing was gelaten (de Wwft).

Lessen

Het College gaat met de Haagse deken en Orde in gesprek om te bezien welke lessen er worden getrokken uit deze evaluatie. Het College heeft de deken (tegenwoordig Inge Aardoom) verzocht een einde te maken aan de betrokkenheid van de BarentsKrans-partner bij het toezicht op Pels Rijcken.

Verdieping

Het College hamert na deze evaluatie op een ‘coherente toezichtstrategie met onderliggende risicoanalyse en risicosturing’. Er is behoefte aan gespecialiseerde expertise voor de ondersteuning van het toezicht, met name op (advocaten bij) grote kantoren. De aanpak van het toezicht moet worden ‘verdiept’: van procedureel naar het feitelijk bestaan en de werking van controlemechanismen. Dat laatste is vooral nodig bij gemengde advocaten- en notarissenkantoren.

Nieuwe organisatiemodel

Volgens het College maakt de huidige organisatie van het toezicht over elf lokale arrondissementen het lastig inhoudelijke verbeteringen door te voeren. In het nieuwe organisatiemodel zoals door de Minister voor Rechtsbescherming wordt beoogd, zal de eindverantwoordelijkheid voor het toezicht worden overgeheveld van de lokale dekens naar een landelijk toezichtorgaan binnen de NOvA.

Klik hier voor het volledige rapport.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven