Empirisch onderzoek is het ondergeschoven kindje in de rechtenstudie en de rechtspraktijk. In haar oratie pleitte Marijke Malsch ervoor dat dit moet worden bevorderd en versterkt. Zij vindt dat in deze digitaliserende en globaliserende wereld kennis van verschillende disciplines belangrijk is om tot een goede rechtspleging te komen.
Het werk van de jurist omvat veel méér dan het toepassen van wetten en regels, vindt de nieuwe hoogleraar Empirical Legal Studies bij de Open Universiteit. Vrijdag 11 oktober sprak Malsch haar inaugurele rede uit, met als titel Het recht is te belangrijk om aan juristen over te laten.
Dat begint al met de rechtenstudie: dat gaat over voorgeschreven vakken en normatieve kennis. Voor kennis over criminologie, rechtssociologie en rechtspsychologie is nauwelijks ruimte. “Een aantal rechterlijke dwalingen in binnen- en buitenland laat zien dat juristen soms te veel vertrouwen in de politie en in deskundigenrapportages hebben. Zij zijn niet altijd op de hoogte van de risico’s van bepaalde verhoormethoden of van bepaald bewijs”, legt Marijke Malsch uit. “Meer kennis van empirisch onderzoek en meer scholing in andere disciplines kunnen helpen om rechterlijke dwalingen te voorkomen, omdat het kan leiden tot een kritischer beoordeling over wat andere disciplines of professionals te bieden hebben.”
Haar onderzoeksgebied (Empirical Legal Studies) richt zich op de werking van het recht in de praktijk, de effecten van het recht en de vooronderstellingen waarop het recht berust. Door de vervlechting van die onderdelen kunnen juristen ontdekken dat een proces-verbaal niet altijd volledig en correct is en dat DNA niet altijd hard bewijs is. “Juristen zouden dit moeten weten en er in hun praktijk rekening mee moeten houden.”
Er wordt al langer geroepen dat juristen breed opgeleid zouden moeten zijn. Marijke Malsch wil onderzoeken hoe andere landen hun juridische opleiding inrichten. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld is het veel gebruikelijker dat juristen ook onderwijs in ander disciplines krijgen. “Als we daar meer over weten kan dat helpen om goede vormen hiervoor in Nederland te vinden.”
