Dat blijkt uit de evaluatie van het project Cascade, waarmee de CRvB in 2024 van start ging. Het project gaat om een nieuwe behandeling van bijstandszaken in hoger beroep. Bij deze zaken wordt gestart met een schriftelijke of telefonische intake om de belangen en wensen van partijen te bespreken. Daarna bepaalt een triageproces welke aanpak het beste past bij de zaak. Dat kan een zitting zijn, maar ook tot alternatieve afdoening leiden: partijen bereiken een schikking of trekken de zaak in, of de CRvB doet een uitspraak zonder zitting.
Doorlooptijden
Volgens de evaluatie liggen de doorlooptijden bij de Cascade-werkwijze duidelijk lager; gemiddeld duurt de afhandeling achtenhalve maand. Waar de CRvB in 2023 in de reguliere procedure 28 procent van de zaken binnen anderhalf jaar na instroom afdeed, lukte dit binnen Cascade (in 2024-2025) in liefst 89 procent van de zaken. Overigens merken de onderzoekers op dat de doorlooptijden van zaken in genoemde jaren niet volledig vergelijkbaar zijn, omdat de CRvB in 2023 met een erg hoge werkvoorraad kampte.
Maatwerk
Ook komt uit de evaluatie naar voren dat de verschillende procesdeelnemers tevreden zijn. Partijen voelen zich beter gehoord en serieus genomen, wat het vertrouwen in de procedure vergroot. Raadsheren en juridisch medewerkers ervaren meer werkplezier door de werkwijze.
“Met Cascade creëren we ruimte voor maatwerk en luisteren we vroegtijdig naar wat partijen echt belangrijk vinden. Dit maakt onze rechtspraak niet alleen sneller, maar ook rechtvaardiger”, aldus Eddie Bongers, president van gerechtshof Arnhem-Leeuwarden en voorzitter van de regiegroep Innovatie binnen de Rechtspraak.
Positie advocatuur
De onderzoekers komen wel met een aandachtspunt: de positie van advocaten. Advocaten die werken op basis van een toevoeging kunnen onvoldoende rekenen op een vergoeding voor hun inspanningen in de intake-fase, terwijl zaken ook minder vaak op zitting komen. Dat zou kunnen leiden tot een perverse prikkel, doordat sociaal advocaten op minder inkomsten kunnen rekenen omdat tijd die wordt besteed aan zittingen wel wordt vergoed en tijd besteed aan andere werkzaamheden niet. Het verdient volgends de onderzoekers dan ook aanbeveling dit onder de aandacht van het ministerie van Justitie en Veiligheid en de Raad voor rechtsbijstand te brengen.
