Het is oorlog bij de rechtenfaculteit van de Universiteit Utrecht (UU). Nora van Oostrom, nu nog hoogleraar notarieel recht aan de universiteit, moet vertrekken. Volgens de universiteit omdat haar leerstoel wordt opgeheven door een reorganisatie. Maar uit de woorden van Van Oostrom is op te maken dat er sprake is van een persoonlijke afrekening en wordt zij weggebonjourd vanwege een vete tussen haar en verantwoordelijk bestuurder prof. mr. Ige Dekker. Dekker noemt deze aantijging in een reactie ‘complete onzin’.
Door de wegens bezuinigingen noodzakelijke reorganisatie van de rechtenfaculteit moet maar liefst een kwart van de wetenschappelijke staf daar vertrekken. Voor notarieel recht betekent dat het einde van de aparte status. Hierdoor komt de leerstoel Notarieel Recht van Van Oostrom te vervallen en wordt een nieuwe leerstoel genaamd Burgerlijk recht, in het bijzonder goederenrecht en notarieel recht gecreëerd. Vooruitlopend hierop zijn vrijwel alle docenten notarieel recht vertrokken of gaan deze binnenkort weg. Maar volgens Van Oostrom is de reorganisatie niet de belangrijkste reden van deze ‘opruiming’: “Deze uitleg strookt niet met wat werkelijk gaande is.”
Vete
Volgens Van Oostrom is er sprake is van een ruzie tussen haar en Dekker door een eerder conflict. “Daarom wil Dekker mij kwijt. Nu gereorganiseerd wordt, grijpt hij zijn kans.” De kwestie waarop Van Oostrom doelt, gaat terug naar halverwege 2011. Toen had de UU het plan een tweejarige master Notarieel Recht op te zetten. Een plan waarvan Van Oostrom een van de initiators was. Protestgeluiden van andere universiteiten volgden. Die hadden hun fiat moeten geven op het voornemen. De VVD stelde kritische Kamervragen over deze procedure waarna de boot aan was. “Dekker heeft vervolgens zonder mijn medeweten het hele project in de ijskast gezet. Sindsdien is het oorlog.”
Onzin
Ige Dekker ontkent in alle toonaarden dat het hier gaat om een persoonlijke afrekening. “Dit is complete onzin. Ik ben altijd groot voorstander van die tweejarige master geweest. Nog steeds. Maar het wordt steeds moeilijker om een nieuwe opleiding te laten accrediteren. Toen was het geen haalbare kaart, dus heb ik het plan teruggetrokken. Er bestaat verschil van mening of ik daarmee juist heb gehandeld, volgens mij wel, maar dat neem ik geheel voor mijn rekening.”
Hij vervolgt: “Wat wij willen is gewoon het beste onderwijs en onderzoek. Eind 2010 moesten wij als faculteit besluiten tot reorganisatie vanwege bezuinigingen. In de ‘hogere rangen’ waren we topzwaar. Een aantal hoogleraren en universitair hoofddocenten moest daarom vertrekken. Het samenvoegen van de leerstoelen Goederenrecht en Notarieel recht is daar een gevolg van. We houden het notariële traject heus in stand en zullen het zelfs versterken. Zo zal het notariaat sterker verankerd worden in onze onderzoeksprogramma’s doordat we het meer gaan inbedden in het privaatrecht.” Van Oostrom: “Inbedden in het privaatrecht wordt als een soort toverformule uitgesproken. Alsof het notariële recht traject te geïsoleerd was. Als er iets is waar wij al die jaren mee bezig zijn geweest is het wel privaatrecht.”
Volgens de universiteit zou het notariële traject ook te weinig academisch zijn. Van Oostrom: “Er wordt echt van alles in de ether geslingerd. Zo zeggen ze ook dat ze meer docenten uit de praktijk willen aantrekken. Maar de mensen die zijn weggestuurd hadden juist voeling met de praktijk en ik was degene die het contact onderhield met de kantoren. Dat valt nu helemaal weg.”
Grove belediging
Van Oostrom laat het er niet bij zitten en stuurt binnenkort samen met de andere (oud) notarieel recht docenten een open brief aan het faculteitsbestuur. “Wij laten dit niet over onze kant gaan. Onzinuitspraken als ‘meer inbedding’ en ‘meer academisch’ moeten de wereld uit. Alsof we de afgelopen jaren niets goeds gedaan hebben. Echt een grove belediging. Bovendien is dit een aanfluiting voor al die honderden afgestudeerden die we hebben afgeleverd en de kantoren die hen hebben aangesteld. Voor hen moeten we dit rechtzetten.”
Boegbeeld
Op 1 juli loopt het contract met Van Oostrom af. Prominenten binnen de Universiteit Utrecht zouden Van Oostrom op het hart hebben gedrukt dat zij op de nieuwe leerstoel moet solliciteren. Maar daar voelt zij niet veel voor. “Ik pas voortreffelijk op die leerstoel. Alleen, wat schiet ik ermee op, behalve dat ik het ze moeilijk maak, omdat er nu eenmaal geen redenen zijn mij af te wijzen? Op deze manier hoeft het voor mij niet.” Inmiddels is Van Oostrom in gesprek met een andere universiteit over een wetenschappelijke functie. Meer details wil ze daarover in dit stadium nog niet geven.
Tenslotte: Wat betekent dit alles eigenlijk voor haar functie als woordvoerder van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie? Sinds september 2012 is Van Oostrom namelijk aangesteld als hét boegbeeld van het notariaat. “Helemaal niets! Naar de mening van de KNB verandert er niets aan mijn geschiktheid voor deze functie.”
