Advocatenkantoren kunnen veel meer doen met legal tech oplossingen, maar het partnermodel en conservatisme staan innovatie nog in de weg. Dat concludeert Coen Bröcker van IT-bedrijf Stackbee op basis van gesprekken met managers van 50 grote en middelgrote advocatenkantoren in Nederland en Vlaanderen.
Innovatie in de juridische sector wordt voornamelijk nog ingezet voor reclame- en marketingdoeleinden, en niet om het rendement te verhogen, zegt Bröcker in een artikel op de site van Stackbee. Hij onderzocht welke legal tech oplossingen en innovaties in 2019 en 2020 de aandacht van advocaten hebben. Zijn conclusie: “Adoptie van zowel nieuwe als bestaande technieken verloopt tergend traag.”
Innoveren is ontdekken
Bröcker zegt dat innoveren ontdekken is. “Innovatie gaat met vallen en opstaan en het vergt doorzettingsvermogen.” Bij innovatie horen volgens hem een solide businessplan, voldoende financiële middelen en een sluitende Return on Investments (ROI). “Maar omdat dat vaak wordt vergeten, mislukt 70 tot 80 procent van de projecten. Als je het proces echter goed implementeert, zijn de rendementen hoog.”
Opvallend genoeg zijn het volgens Bröcker de nieuwkomers die met magere budgetten innoveren en zich durven te onderscheiden met innovatieve diensten en verdienmodellen.
Continuïteit
Bröcker vroeg zijn gesprekspartners hoe het toch komt dat juridische bedrijven veel minder dan andere sectoren innoveren en investeren in efficiëntie en kwaliteit. Veel respondenten, onder wie partner-advocaat Hendrik-Jan Bleijerveld van HVG Law, zeggen dat het gebrek aan innovatie te wijten is aan het partnermodel. “Partners worden beloond op basis van de winst in dat jaar en nagenoeg de hele winst wordt jaarlijks uit de onderneming gehaald. Los van het feit dat hoge uurtarieven op termijn onder druk komen te staan, staat de continuïteit van deze kantoren dus op het spel. Het partnermodel voorziet namelijk niet in juiste incentives om de kantoorprestaties te verbeteren. En juist die zijn nodig om de continuïteit te waarborgen.”
Budget reserveren
Een aantal geïnterviewden denkt dat toekomstgerichte advocatenkantoren moeten afstappen van het oude partnermodel en een gericht prestatiebeleid moeten formuleren. De meeste advocaat-partners zien dit echter niet zitten. Zelf denkt Bröcker dat het op korte termijn niet realistisch om het partnermodel overboord te gooien. Of het noodzakelijk is, laat hij aan de advocatuur. “Maar het is wél noodzakelijk budget te reserveren voor bedrijfsontwikkeling. Ten minste, als je wil dat het kantoor over vijf tot tien jaar nog bestaat.”
Besluiten uitgesteld
Een bijkomend probleem is dat advocatenkantoren vaak nog worden gerund door juristen. Die vervullen meestal de voornaamste managementrollen (commercieel, financieel en operationeel), terwijl ze daarvoor niet altijd de juiste expertise hebben. “Juist bedrijven met juristen aan het roer blijven sterk achter in het gebruik van technologie. Besluiten worden niet genomen of uitgesteld omdat het management geen affiniteit met technologie heeft. De bestuurders weten niet goed hoe deze te implementeren en hebben moeite de kosten tegen de baten af te wegen.” In een toelichting aan de redactie van Mr. zegt Bröcker dat kantoren met een niet-jurist aan de top (en dat zijn er steeds meer), beter scoren met legal tech.
Uit de cloud
Stackbee is een dochteronderneming van de Provide Group, en levert consultancy en IT-systemen voor de juridische markt. Met het platform Stackbee kan het personeel van een advocatenkantoor alle juridische tools uit de cloud halen. Te denken valt aan tijdschrijfsystemen, due diligence software, praktijk- en documentmanagementsystemen, en contractgeneratoren.
Door zijn onderzoek ontdekte Bröcker dat diensten van advocaten verdwijnen naar de Big Four, en het verbaasde hem dat grote advocatenkantoren desondanks niet echt bezig zijn met legal tech oplossingen. Zijn advies: “Zet een businessunit voor innovatie op en bekijk goed welke skills er nodig zijn om innovatie te bewerkstelligen. Zoek uit waar de problemen van de klant liggen. Bepaal dan hoe je hem daarmee kan helpen en hoe je je eigen diensten daarop kan aanpassen. Als je ervoor kan zorgen dat jouw processen en de processen van klant gemakkelijk op elkaar aansluiten, geneer je niet alleen meer omzet, maar help je ook je klant beter.”
Processen in kaart brengen
Pakweg de meeste advocatenkantoren kunnen legal tech toepassen door de eigen processen goed in kaart brengen, zegt Brocker. “Er zijn legio producten waarmee efficiency te behalen is. Stop de winst die daarmee behaald wordt eens niet in eigen zak, maar in een innovatiepot.”
