PG bij Hoge Raad: ‘Openbaar Ministerie beschermt getuigen voldoende’

Procureur-generaal bij de Hoge Raad Edwin Bleichrodt heeft zijn toezichtrapport ‘Zorgplicht en getuigenbescherming’ aangeboden aan minister Yeşilgöz. Het Openbaar Ministerie geeft over het algemeen voldoende invulling aan zijn zorgplicht voor de bescherming van getuigen, zo luidt de hoofdconclusie van het onderzoek. Tegelijkertijd zijn er verbeterkansen.

Delen:

foto overhandiging toezichtrapport getuigenbescherming

Het onderzoek naar de uitvoering van de taken van het OM op het gebied van getuigenbescherming werd april vorig jaar aangekondigd. De wens voor zo’n onderzoek kwam voort uit de conclusies van een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid: Bewaken en beveiligen, Lessen uit drie beveiligingssituaties. In dat rapport werd geconcludeerd dat het OM tekort had geschoten bij de beveiliging van advocaat Derk Wiersum, misdaadjournalist Peter R. de Vries, en Reduan, de broer van kroongetuige Nabil B. uit het Marengo-proces.

Het onderzoek van Bleichrodt, dat hij deed als toezichthouder op het OM, is inmiddels afgerond en het resultaat is aangeboden aan demissionair minister van Justitie en Veiligheid, Dilan Yeşilgöz.
In het onderzoek is gekeken naar het ‘stelsel getuigenbescherming’, en niet naar het ‘stelsel bewaken en beveiligen’ (voor anderen dan getuigen in strafzaken, zoals rechters, officieren van justitie en advocaten). Bleichrodt richtte zich op de vraag of het OM de wettelijke en verdragsrechtelijke voorschriften, algemene rechtsbeginselen en richtlijnen correct handhaaft en uitvoert bij getuigenbescherming.

Zorgplicht

De hoofdconclusie van het rapport luidt dat het OM bij de uitvoering van zijn taak rondom getuigenbescherming over het algemeen voldoet aan zijn zorgplicht. Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat het OM hierin tekortschiet.
Bleichrodt heeft geen aanwijzingen gevonden voor het ‘kopen’ van belastende verklaringen door het OM. Ook is niet gebleken dat getuigen ruimere toezeggingen worden gedaan, naarmate het belang van de opsporing groter is.
De PG ziet wel punten waar verbetering mogelijk is Een van die punten is de omgang met de Instructie getuigenbescherming, die in de praktijk op een aantal punten niet wordt nageleefd. Bleichrodt constateert daarnaast dat dossiervorming vaak onvoldoende is en dat deadlines voor besluiten om een getuigenbeschermingsovereenkomst al dan niet te verlengen dikwijls worden overschreden. Ook worden bij getuigenbescherming vaak leningen verschaft voor huizen, studies of bedrijven, maar het OM doet volgens het rapport doorgaans te weinig moeite deze leningen terug te laten betalen.

Aanbevelingen

In totaal bevat het rapport twaalf aanbevelingen. De belangrijkste daarvan zijn het herzien en openbaar maken van de Instructie getuigenbescherming en het invoeren van nadere wet- en regelgeving – conform andere Europese landen. Het advies aan het OM is daarnaast om duidelijker te zijn over zijn aanpak en werkwijze rondom getuigenbescherming, zodat getuigen beter weten wat ze kunnen verwachten.

Reactie OM

Het OM heeft direct gereageerd op het rapport en kan zich vinden in de conclusies en aanbevelingen. Het kondigt in zijn reactie aan de aanbevelingen te zullen “gebruiken bij de verdere professionalisering van de taakuitvoering van het OM op het gebied van getuigenbescherming.”
Ook de conclusie dat de getuigenbescherming in Nederland gebaat zou zijn bij strakkere wettelijke kaders vindt bij het OM steun. “Het is voor het OM van groot belang dat er een wettelijk kader voor getuigenbescherming komt. Daarin moet onder andere worden opgenomen waaraan het OM en een getuige moeten voldoen wanneer een overeenkomst wordt gesloten.”

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Scroll naar boven