De Rechtspraak ziet het maatschappelijke belang van snelle besluitvorming voor dit soort projecten, maar waarschuwt dat het bij herhaling gebruik maken van de mogelijkheid om juridische procedures in te korten kan leiden tot uitholling van de rechtsbescherming van burgers.
Sneller
Het zit als volgt: om het stroomnet zo snel mogelijk uit te breiden, wil minister Sophie Hermans (VVD) van Klimaat en Groene Groei dat elektriciteitsprojecten vanaf 25 kilovolt een snellere beroepsprocedure doorlopen. Door deze projecten aan te merken als van ‘zwaarwegend maatschappelijk belang’ kunnen juridische procedures beperkt worden.
Dit zou betekenen dat beroep tegen deze projecten alleen nog bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State mogelijk is, in plaats van eerst bij de rechtbank en daarna bij de Afdeling.
Zorgvuldig
Net als bij twee eerdere wetgevingsadviezen, waaronder het advies over het wetsvoorstel voor meer regie op volkshuisvesting, onderkent de Raad voor de rechtspraak het maatschappelijke belang van snelle besluitvorming, maar wijst het op het uitgangspunt van rechtspraak in twee instanties. Ook in deze gevallen is zorgvuldige rechtsbescherming van belang. Bovendien is moeilijk uit te leggen waarom een burger voor minder zwaarwegende maatschappelijke belangen wel in twee instanties mag procederen, aldus de raad.
Lichtvaardig
Daarnaast wijst de Raad voor de rechtspraak op het advies van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Die is ook van oordeel is dat niet lichtvaardig afbreuk mag worden gedaan aan het beginsel van rechtsbescherming in twee instanties. Bovendien wijst de Raad van State erop dat juist vanwege de oplopende doorlooptijden zeer terughoudend moet worden omgegaan met het benoemen van categorieën die versneld moeten worden afgedaan.
Werklast
De Raad voor de rechtspraak denkt dat een genoemd argument van een verminderde werklast niet aangetoond is: “Gelet op het aantal zaken waar het in afgelopen jaren om ging, heeft het wegvallen van deze zaken bij de rechtbanken geen significante impact op de werklast.”
Ze wil een mogelijke toename van zaken wel alsnog onderzoeken: “Indien het Besluit zodanig wordt aangepast dat rechtspraak in twee instanties behouden blijft, dan wordt de Raad graag alsnog in de gelegenheid gesteld om de effecten op de werklast van de rechtbanken in kaart te brengen, vanwege de verwachting dat betreffende zaken in aantal significant zullen toenemen.”
Vind hier de link naar het advies van de Raad voor de rechtspraak.
