De schadevergoedingen die slachtoffers krijgen uitgekeerd zijn zo wisselend dat Slachtofferhulp Nederland spreekt van willekeur. Bestuursvoorzitter Rosa Jansen spreekt in het AD van ‘Russisch roulette’. Ze pleit ervoor dat rechters voortaan de toegekende bedragen gaan onderbouwen.
Slachtofferhulp analyseert jaarlijks zo’n 14.000 zaken en houdt bij wat gangbare bedragen zijn voor misdrijven als mishandeling, misbruik of verkrachting. Volgens de organisatie bestaan bij de toekenning van smartengeld in strafzaken ‘onaanvaardbare verschillen’. “De hoogte van het bedrag verschilt per gerecht en per rechter”, zegt Jansen. “Het ene slachtoffer krijgt 10.000 euro, waar iemand in een vergelijkbare zaak 2000 euro krijgt. Het is een black box, een vorm van Russische roulette.”
Motivering
Dat strafrechters de hoogte van smartengeld niet onderbouwen is iets dat slachtoffers ook dwarszit. In vonnissen staat slechts dat een bedrag ‘naar redelijkheid en billijkheid’ is bepaald. “Omdat een motivering ontbreekt, kunnen wij slachtoffers niet uitleggen waarom zij vijf keer minder hebben gekregen dan een ander”, aldus Jansen. Daarom wil Slachtofferhulp Nederland dat rechters de toegekende bedragen gaan onderbouwen. “Leg uit waarom je vindt dat een verkrachte vrouw met 500 euro prima bediend is. Misschien is daar een briljante gedachte aan voorafgegaan, maar laat het dan zien.”
Complex
Volgens de Raad voor de rechtspraak is het vaststellen van smartengeld een complexe zaak, die zich lastig in algemene richtlijnen laat vatten. Motivering ervan is een punt van aandacht. Of rechters de bedragen zullen gaan motiveren, kan de Raad voor de rechtspraak niet zeggen.
