Femke Halsema is begonnen met haar werkzaamheden als voorzitter van de onafhankelijke visitatiecommissie gerechten. Afgelopen dinsdag is zij, samen met de rest van de commissieleden geïnstalleerd. Deze commissie gaat het komende jaar de zorg voor kwaliteit van de Rechtspraak evalueren.
De opdracht voor deze visitatiecommissie is neergelegd in een protocol, dat door de Raad voor de rechtspraak in oktober 2017 is vastgesteld. De onderwerpen van de visitatie zijn gekoppeld aan de speerpunten van de Agenda van de Rechtspraak 2015-2020: snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak, met als overkoepelend thema ‘maatschappelijk effectieve rechtspraak’. Vragen die tijdens de visitatie aan de orde komen zijn: hoe maatschappelijk effectief zijn de gerechten op thema’s als multiproblematiek (bij schulden), vechtscheidingen, toezicht op bewind en toegang tot het civiele recht?
De bestuurders van de Rechtspraak hebben zich ten doel gesteld om in de periode van 2015 tot en met 2020 de doorlooptijden ten opzichte van 2013 gemiddeld met 40 procent te verkorten. De commissie gaat nu onderzoeken wat de belemmeringen zijn die er voor zorgen dat de gerechten er onvoldoende in slagen doorlooptijden te verkorten. Ook bekijkt de commissie welke initiatieven het gerecht onderneemt om diversiteit te bevorderen. Andere vragen die worden gesteld zijn: in welke mate faciliteert het gerechtsbestuur het werken met professionele standaarden? In welke mate hebben individuele rechters zich aan de professionele standaarden gecommitteerd?
De commissie stelt een enquête voor alle medewerkers binnen de gerechten, een vragenlijst voor de gerechtsbestuurders en zal de gerechten ook bezoeken. Ook vinden er zelfevaluaties plaats. Naar verwachting zal de commissie begin 2019 haar rapport met aanbevelingen uitbrengen. Het visitatierapport is openbaar, maar de enquête en de zelfevaluaties maken geen deel uit van het rapport.
Elke vier jaar wordt er binnen de Rechtspraak een visitatie gehouden. Het doel van de visitaties is het bevorderen en verbeteren van de kwaliteit van de Rechtspraak. De uitkomst vormt een verantwoording naar de samenleving. Eerdere visitatierapporten verschenen in 2006, 2010 en 2014. De resultaten daarvan staan ook in het protocol.