“In wapperende toga’s betoogden advocaten gisteren in Den Haag tegen het kabinetsvoornemen om de griffierechten te verhogen” en “De demonstratie van advocaten en rechters tegen hogere griffierechten werd opgeluisterd door een hond met bef”, aldus een artikel in het Financieel Dagblad van 15 september 2011 van de hand van Nelleke Trappenburg met onderschrift onder de foto van een Chocolate Labrador van amper 3 maanden oud.
De demonstratie van advocaten was een novum. De beroepsgroep van advocaten is een beroepsgroep die gewend is de degens in de rechtszaal te kruisen, maar vreemd genoeg niet bij machte om zijn belangen als groep behoorlijk over het voetlicht te brengen en te verdedigen. Dit in grote tegenstelling tot bijvoorbeeld de beroepsgroep van medici.
Op 11 november 2013 vond een staking plaats van straf-, asiel-, en sociaal recht advocaten. Aanleiding waren de bezuinigingsplannen van staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie. De Nederlandse Orde van Advocaten, evenals de rechterlijke macht, toonden begrip voor de staking, maar gaven aan dat de rechtzoekende niet de dupe van de staking mochten worden.
Waar staan wij anno 2015? De griffierechten zijn verhoogd, evenals de eigen bijdragen, waardoor veel rechtzoekenden geen beroep meer kunnen doen op (betaalbare) rechtshulp.
De effecten zijn zichtbaar: rechtzoekenden proberen hun problemen op te lossen door zelf naar de kantonrechter te gaan of door eigenrichting. Het is de vraag of de rechterlijke macht gediend is bij zelf procederende rechtzoekenden, nog los van de vraag of rechtzoekenden hun eigen zaken wel kunnen behartigen. Zelfredzaamheid is het toverwoord. Maar de vraag dringt zich op of het “zelf verzuipen” genoemd moet worden.
Advocatenkantoren failleren.
Extreme effecten van jarenlange bezuinigingen op rechtshulp zijn zichtbaar bij onze zuiderburen, waar een der vorige weken een massale demonstratie plaats vond van advocaten en rechters. Op de begroting staat rechtshulp voor een schamele 0,7% van het bruto nationaal product. Het Paleis van Justitie in Brussel is een wrak. Dossiers en bewijsstukken liggen opgeslagen in vochtige, niet bewaakte kelders, zoals wij konden wij waarnemen op televisie. Advocaten moeten ca 1,5 jaar wachten op uitbetaling op hun toevoegingen.
In Nederland heeft Cardec de voorschotregeling Raad voor Rechtsbijstand geprivatiseerd en betaalt binnen 24 uur na ontvangst van de toevoeging uit.
Is België het voorland voor de Nederlandse advocatuur? Zal de Nederlandse Labrador niet meer te eten hebben in de toekomst?
Pieter Dietz de Loos is advocaat en directeur van Cardec B.V. (www.cardec.nl).
