Ze hadden het liever nog niet gepubliceerd maar ‘omstandigheden noopten ons daarin enige spoed te betrachten’. Dat schrijven de strafrechtjuristen Petra van Kampen, Patrick van der Meij en Bart Stapert in het voorwoord van het boek Vooruit verdedigen, het liber amicorum voor Stijn Franken. Er was enige haast geboden om 34 bijdragen (van 39 auteurs) in het boek te krijgen, schrijft het drietal. Dat dit is gelukt “zegt veel over het krediet dat Stijn in zijn vele jaren als strafrechtadvocaat en hoogleraar straf(proces)recht heeft opgebouwd; niet alleen binnen de advocatuur en de wetenschap, maar ook bij de (zittende en staande) magistratuur.”
Eerbetoon
Het boek is een ‘eerbetoon’ aan de zieke Stijn Franken, bekend strafrechtadvocaat en sinds 2004 hoogleraar – strafrechtspraktijk en later straf- en strafprocesrecht – bij het Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen van de Universiteit Utrecht. De directe aanleiding voor het verschijnen van dit liber amicorum is de publicatie van het boek Laatste man. Over schuld, straf en sterfelijkheid, dat Franken samen met Miek Smilde schreef en in december 2024 werd gepubliceerd. (Over de wordingsgeschiedenis van Laatste man schreef Smilde een artikel voor Mr.)
Kloof
Stijn Franken promoveerde in 1993 toen hij krap 26 was bij Marc Groenhuijsen – die met zijn zoon Joost ook een hoofdstuk in het liber amicorum schreef – op het proefschrift Voeging ad informandum in strafzaken. Zijn patroon Jan Sjöcrona schreef de bijdrage Overbrug je eigen kloof – de kloof komt in het boek vaker terug. Veel collega-hoogleraren, advocaten en rechters in het straf- en strafprocesrecht schreven een hoofdstuk in het boek. Onder andere Geert Corstens, Daan Doorenbos, Ybo & Tamara Buruma, Willem Jebbink, Ties Prakken, Theo de Roos, Gerard Spong en Taru Spronken leverden een bijdrage.
Actieve verdediging
Waarom heet het boek Vooruit verdedigen? De redactie ziet dit als een metafoor voor het voeren van een actieve verdediging en het gedegen bouwen aan de aanval. “We vinden de metafoor van toepassing vanwege de wijze waarop Stijn de verdediging in strafzaken opzette: stijlvol, actief, doorwrocht en bij vlagen aanvallend, maar in elk geval alle aanvallen parerend.”