En, bevalt het?!
“Het bevalt uitstekend. Wenen is een hartstikke leuke stad waar het goed toeven is. De stad doet qua architectuur denken aan Parijs, qua sfeer aan Berlijn en heeft soms bijna iets mediterraans, zelfs in de winter. De wijnvelden liggen letterlijk tegen de stad aan.”
Hoe ziet uw gemiddelde Weense werkdag eruit?
“Ik sta rond 07.00 uur op en loop dan naar Joseph Brot, een goede bakker hier in de buurt, voor koffie en een broodje. Eenmaal thuis werk ik tot een uur of 12.30. Vaak lunchen we ’s middags buiten de deur (in het café op de hoek serveren ze een uitstekende shakshuka). En daarna werk ik tot in de vroege avond, afhankelijk van de hoeveelheid werk en deadlines. Op dinsdag hebben we onze wekelijkse bespreking met het team waaraan ik remote deelneem, terwijl de andere collega’s in een spreekkamer op kantoor of thuis zitten. Verder is de week gevuld met de gebruikelijke zaken: besprekingen met cliënten, processtukken opstellen, adviezen schrijven, et cetera. Eigenlijk heel normaal dus. Vooral de avonden zijn verschillend. In Nederland eindigt een werkdag toch best vaak met een serie op Netflix. Hier in een concertzaal of restaurant.”
Wordt uw fysieke aanwezigheid door cliënten en collega’s niet gemist?
“De meeste cliënten merken er niets van dat ik een tijdje remote werk. Mijn praktijk is best internationaal georiënteerd, dus besprekingen met cliënten gaan meestal per telefoon of online. Zeker sinds corona. Of ik nu op kantoor zit, thuis in mijn werkkamer of in een appartement in Wenen maakt voor cliënten weinig verschil. Wenen ligt bovendien in dezelfde tijdzone als Nederland. Ook binnen ons team zijn we gewend om remote samen te werken, dus dat verloopt vlekkeloos.”
Waarin zit volgens u de belangrijkste meerwaarde van een poosje werken op afstand?
“Het is vooral een mooie kans om een tijdje onderdeel uit te maken van het dagelijks leven in een vreemde stad. Dat geeft toch net weer een verruiming van perspectief.”
Ook in Wenen is het op dit moment nog hartstikke winter. Had u niet liever gekozen voor een zonnig oord?
“Haha. Ja, er zijn dagen dat ik liever in Rome of Sevilla had gezeten! Maar het weer hier is overwegend goed. Koud maar zonnig en inmiddels bijna lenteachtig. En de ochtend waarop we met de trein Wenen binnenreden viel er net een vers laagje sneeuw in de stad. Dat had ik ook niet willen missen.”
Vier weken alleen in een ander land. Mist u uw familie en vrienden al?
“Na slechts vier weken? Anno 2023 met smartphones? Nee hoor, dat valt reuze mee. Bovendien ben ik hier niet helemaal alleen. Ik ben hier samen met mijn vriendin die ook remote kan werken. En aansluitend gaan we een weekje skiën in de Dolomieten met familie. Dus ieder gebrek aan contact wordt ruimschoots gecompenseerd.”
Heeft remote werken de toekomst?
“Ik zie het niet snel gebeuren dat medewerkers op grote schaal min of meer permanent vanuit het buitenland gaan werken. Daarvoor zijn de persoonlijke en toevallige contacten op de werkvloer toch te belangrijk. Maar de optie voor medewerkers om tijdelijk remote te werken lijkt mij in de juridische dienstverlening een vrij logische.”
Welk boek las u het laatst?
“In ben nu bezig in The Ghostwriters van Tommaso Pavone. Een wetenschappelijk, maar goed leesbaar werk over de doorslaggevende rol die advocaten hebben gespeeld bij de totstandkoming en vormgeving van de Europese rechtsorde. Heel interessant. Ook omdat mijn eigen rechtsgebied, het IT-recht, op diverse onderdelen is geharmoniseerd. Het boek onderstreept dat veel rechtsontwikkeling in feite het werk is van advocaten meer dan van rechters. Dat wordt nog wel eens vergeten.”
Als u het voor het zeggen had…
“… dan zou ik IT-projecten maximaal eenvoudig inrichten en bij het opstellen van wet- en regelgeving rekening houden met de aanpasbaarheid van IT-systemen. Ook zou ik strengere cybersecurity eisen stellen aan softwarebouwers en leveranciers van clouddiensten. Op dat laatste punt worden overigens veelbelovende stappen gezet met NIS2 en de Cyber Resilience Act.”
