Wat is precies het probleem met Snapchat en vapes?
“Kinderen kopen massaal smaakjes-vapes en andere nicotinewaar via Snapchat. In sommige vapes zit evenveel nicotine als in twintig pakjes sigaretten. Hun lijf, brein en hun mentale gezondheid gaat eraan. Artsen zien zoveel schrijnende verhalen, tot aan bloed ophoesten aan toe.
Kinderen vertellen hoe gemakkelijk ze dealers via Snap kunnen vinden, maar ook dat ze vape-aanbod voorbij zien komen als ze helemaal niet op zoek zijn. Kinderen worden gestimuleerd om aanbiedingen via stories te delen, dan krijgen ze korting op vapes. De uiteindelijke transactie gebeurt op straat, met nog wat een-op-een berichtjes die eraan voorafgaan, maar dat het zo simpel is om aan vapes te komen komt echt door het brede bereik dat de dealers via Snapchat hebben. De platformfunctie en het ‘virale’ aspect daarvan geeft de handel vleugels.”
Zijn er ook andere socialmediakanalen die kinderen met vapes in aanraking brengen, of gebeurt dat vooral via Snapchat?
“Kinderen noemen zelf Snapchat als eerste als ze wordt gevraagd hoe ze aan vapes komen. Soms noemen ze ook wel andere social media platforms, maar de vingers wijzen in de overgrote meerderheid naar Snap.”
Wat voor maatregelen eist de stichting van Snapchat?
“Veel strakkere detectietools en moderatie. Snap heeft vanwege de DSA (Digital Services Act) de plicht om passende en proportionele maatregelen te nemen om kinderen te beschermen. Snap geeft aan dat ze al van alles doen, maar dit volstaat niet. Social media platforms zijn heel goed in naakt blokkeren – Snap ook. Ze kunnen het verschil zien tussen mannen- en vrouwentepels, en borstvoedingscontent dan wel weer doorlaten. Dit kunnen ze echt beter. Als kinderen weten op welke specifieke slang-woorden en emoji’s ze moeten zoeken, kan Snap dat ook weten.”
Wat gaat er gebeuren als Snapchat dat niet doet?
“Een klacht bij de ACM en de Europese Commissie. Zij houden toezicht op de DSA. Maar andere maatregelen of rechtsgronden zijn ook zeker niet uitgesloten.”
U heeft zelf kinderen. Let u door deze zaak meer op hun socialmediagebruik?
“Mijn kinderen hadden altijd al vrij strenge instellingen qua schermtijd en apparaatvrije tijd. Tip: je moet dat instellen op het device van het kind zelf. Dan doen die apps het gewoon niet meer als ze er te lang op zitten; alleen SMS en bellen werken dan nog, en Spotify. Gelukkig accepteren ze dit wel, en we leggen ook uit dat je aantoonbaar ongelukkiger wordt van eindeloos scrollen – zelfs als het om neutrale content gaat.”
U deed eerder ‘maatschappelijke’ zaken over greenwashing, tegen onder meer Primark, Shell en Arla. Is het dankbaar werk om uw juridische kennis in te zetten voor dit soort onderwerpen?
“Ja absoluut, het geeft zoveel motivatie als het om dit soort onderwerpen gaat. En ook mijn team is dan zo vurig toegewijd.”
Wie of wat is uw bron van inspiratie?
“Mijn kantoor (De Roos) stimuleert maatschappelijke betrokkenheid enorm. Sterker nog, we wijzen klanten met evident schadelijke verdienmodellen de deur. Ik kijk verder goed om me heen en zie gelukkig veel mensen of acties die ik inspirerend vind. Ik weet nog heel goed dat ik longarts Wanda de Kanter ooit bij DWDD zag over haar zaak tegen de tabaksindustrie, dat maakte echt een verpletterende indruk. Geweldig om nu zelf met haar te werken aan eenzelfde missie, samen met patholoog Danielle Cohen – die ook echt on fire is.”
Welke jurist verdient wat u betreft een compliment?
“Sietske de Boer! Zij heeft een onmisbare rol gehad in deze actie tegen Snap. En de Primark-zaak had ik overigens ook niet zonder haar kunnen doen. Sietske is niet alleen een hele slimme en bevlogen advocaat, ik kan ook héél hard met haar lachen.”
Wat is niet over u bekend dat wel interessant is?
“Dat ik geen rijbewijs heb. Ook nooit gehad trouwens, het is niet ingenomen vanwege slecht gedrag. Ik ben tien jaar geleden ooit gaan lessen, tijdens mijn zwangerschapsverlof voor mijn tweede kind, dat leek me efficiënt. Sowieso een onhandig plan natuurlijk, maar ik was ook echt geen talent. Ik mocht na zes lessen alleen nog maar sturen. Toen ben ik ermee gekapt. Ik denk wel dat ik het ooit zou kunnen leren, maar dit ging gewoon veel te veel tijd en energie kosten. Ondertussen vind ik het helemaal best om altijd in de trein te zitten, ik mis die auto niet. En het is ook nog duurzamer zo.”
Met welke beroemdheid zou u een gevangeniscel willen delen?
“Hangt ervan af voor hoe lang? Bij een nachtje zou ik voor een heel extreem iemand gaan, voor het verhaal. Voor langere tijd zou ik denken aan Halina Reijn – die lijkt me gezellig en grappig, maar ook een geslepen brein om een ontsnappingsplan mee voor te bereiden.”
Als u het voor het zeggen had, dan…?
“…zou ik niet goed weten waar te beginnen met alle wereldproblematiek van nu. Maar ik zou heel graag een bezem door de autocratie/oligarchie in de VS halen, eisen dat we menselijk met elkaar omgaan en proberen de klimaatcrisis te keren. De visie over de oceanen van David Attenborough klinkt hoopvol.”
