De Faillissementswet regelt de afwikkeling van alle faillissementen, surseances en wettelijke schuldsaneringen (internationale aspecten daargelaten). De huidige Faillissementswet is echter voor het grootste gedeelte een oude regeling, zo niet een stokoude regeling. Zij dateert al uit 1893, en is nodig aan modernisering toe. Natuurlijk is zij op onderdelen herhaaldelijk gewijzigd, maar van een daadwerkelijke modernisering van de faillissementsprocedure is sinds haar inwerkingtreding op 1 september 1896 geen sprake geweest.
Weliswaar is in het begin van deze eeuw een Commissie Insolventierecht – de Commissie Kortmann – ingesteld ter advisering over (de vernieuwing van) het insolventierecht, maar maar het is een publiek geheim dat het door deze commissie vervaardigde Voorontwerp van een Insolventiewet in een diepe la ergens in het ministerie is verdwenen. In 2011 heeft de minister van Veiligheid en Justitie aan de Tweede Kamer laten weten geen aanleiding te zien voor een integrale herziening van de faillissementswetgeving op basis van het Voorontwerp.
In plaats daarvan is in 2012 het wetgevingsprogramma ‘Herijking faillissementsrecht’ gestart, omdat de minister, gelet op het tijdsgewricht en het investeringsklimaat een stabiel wettelijk kader, en daarmee rechtszekerheid, belangrijker vond dan een fundamentele, omvangrijke, langdurige en complexe herziening van de (faillissements)wetgeving. Dit wetgevingsprogramma bestaat uit een drietal pijlers: (i) bestrijding van faillissementsfraude, (ii) bevordering van het reorganiserend vermogen van bedrijven en (iii) modernisering van de faillissementsprocedure. Onder de eerste pijler vallen bijvoorbeeld de wetvoorstellen invoering civielrechtelijk bestuursverbod en versterking positie curator, terwijl de tweede pijler wetsvoorstellen kent inzake de invoering van een stille bewindvoering (pre pack) en de invoering van een dwangakkoord buiten faillissement.
Onder de derde pijler heeft de wetgever onlangs het voorontwerp modernisering faillissementsprocedure ter consultatie neergelegd. Dit voorontwerp voorziet onder meer in de mogelijkheid dat informatieuitwisseling tussen de curator en crediteuren digitaal kan plaatsvinden. Ook wordt de faillissementsprocedure versneld onder meer door een aangescherpte uiterste termijn te introduceren voor het indienen van vorderingen door crediteuren (in beginsel 13 maanden). Daarnaast introduceert het voorontwerp maatwerkmogelijkheden bij de afwikkeling van een faillissement. Niet elk faillissement is hetzelfde. Het staat een ieder tot 1 maart 2016 vrij om zijn of haar mening te geven op dit voorontwerp via www.internetconsultatie.nl/moderniseringfw.
