‘Privacy trekt aan het kortste eind bij witwasmaatregelen’

De nieuwe aanpak van witwassen brengt privacyrechtelijke bezwaren met zich, meent advocaat Fleur le Roy. Ook de Raad van State en de Autoriteit Persoonsgegevens zijn kritisch.

Delen:

Depositphotos_53721401_S
foto: Depositphotos

Het tegengaan van witwaspraktijken en privacy vormen een ietwat ongelukkig huwelijk. Maar al te vaak levert een maatregel gericht tegen het in het betaalverkeer brengen van zwart geld, complicaties op ten aanzien van gegevensbescherming. Eind vorig jaar nog ging het UBO-register op zwart vanwege een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie.

Gegevensuitwisseling banken

Ook het ‘Plan van aanpak witwassen’ van het kabinet-Rutte IV zet privacy op de tocht, betoogt Le Roy (van Ardenne & Crince le Roy Advocaten) in Het Financieele Dagblad. Onderdeel van dat plan is dat banken in Nederland verplicht worden om, als poortwachters, transactiegegevens met elkaar uit te wisselen in een gezamenlijk monitoringssysteem. ABN AMRO, ING, Rabobank, Triodos Bank en de Volksbank hebben inmiddels de krachten gebundeld onder het vaandel Transactie Monitoring Nederland (TMNL). Het bankencollectief schat in jaarlijks van 35 miljoen cliënten zo’n tien miljard transacties te kunnen volgen, om zo doeltreffender melding te kunnen maken van verdachte transacties.

Kritiek RvS en AP

Het wetsvoorstel kon op de nodige kritiek rekenen wegens de vermeende vergaande inbreuk op de privacy die het met zich zou meebrengen. Want gezamenlijke monitoring betekent opslag, analyse en bewerking van vertrouwelijke data van vrijwel alle Nederlandse burgers en bedrijven, schrijft de advocaat. “Dit betreft ook medische gegevens, gegevens over lidmaatschappen van politieke en religieuze partijen, betalingen van strafrechtelijke boetes en bezoeken aan bijvoorbeeld seksclubs, restaurants, cafés, casino’s en coffeeshops.” Ook de Afdeling advisering van de Raad van State en de Autoriteit Persoonsgegevens achten het voorstel te risicovol. Bij massale gegevensverwerking zit een ongeluk in een klein hoekje, en door geautomatiseerde profilering liggen zaken als discriminatie en onterechte plaatsing op zwarte lijsten op de loer.

Strenger dan EU

Bovendien gaat het voorstel verder dan de Europese minimumeisen, waardoor toekomstige EU-regelgeving mogelijk noopt tot aanpassing. Alle transacties boven de honderd euro zullen onderwerp van monitoring zijn, een volgens Le Roy laag drempelbedrag. “De voorvechters van privacy- en gegevensbescherming trekken zo aan het kortste eind.”

De drempel van honderd euro is aanzienlijk lager dan de bedragen die buitenlandse banken hanteren, waardoor zij een waterbedeffect vreest waarin criminaliteit zich over de grens zal bewegen. Dit alles “schreeuwt om een gedegen motivering van het kabinet, zonder onduidelijkheden.” Die uitleg, waarin ook minder ingrijpende maatregelen worden betrokken, zou vooralsnog ontbreken.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven