Het ‘biedlogboek’ was een idee van minister Ollengren. Kunt u uitleggen wat het is?
Minister Ollogren omschrijft het in haar brief als volgt: “Een biedlogboek moet een betrouwbaar instrument zijn om het biedproces te controleren, ongeacht (…) biedingsmethode. Deze moet daarom automatisch gegenereerd worden; (…)zonder dat de makelaar de biedingen modereert. In het biedlogboek worden ten minste de regels van het gekozen biedingsproces, een unieke digitale identiteit, de biedingen, de voorbehouden en het tijdstip van ontvangst vastgelegd. De verkopend makelaar stelt dit logboek ter beschikking aan de verkoper zodat deze (…) een keuze kan maken aan wie hij/zij de woning gunt. Maar ook kandidaat-kopers die een bod hebben uitgebracht, moeten bij de makelaar een geanonimiseerde versie van het logboek kunnen opvragen als zij twijfelen over het verloop van het koopproces.”
Hoe kan het bijdragen aan eerlijkheid en transparantie?
Eerlijkheid en transparantie kan men mijns inziens niet creëren met geautomatiseerde logboeken alleen. De wet kent het schriftelijkheidsvereiste en de bedenktijd. Na het biedingsproces is geen van partijen echt gebonden. Een verliezende bieder die inzicht heeft in de bedragen en als ‘verliezer’ alsnog een hoogste bod uitbrengt bij de makelaar, zal moeten worden gehoord. Stel dat de makelaar en de verkoper gehoor geven aan deze ‘verliezer’, dan kan dat kwaad bloed zetten bij de oorspronkelijk hoogste bieder. Het fiasco is compleet als de ‘verliezer’ na tekenen van de overeenkomst met zijn overtreffende bod, een beroep doet op zijn bedenktijd. Dan heb je drie gefrustreerde partijen en geen verkoop. Het biedlogboek alleen biedt dus niet de oplossing. De oplossing is een gecertificeerd proces en een onafhankelijke partij. Het proces moet ervoor zorgen dat partijen gebonden zijn na afhandeling van het transparante biedproces en keurig geïnformeerd verder kunnen. Ik snap goed dat Baljon voor de samenwerking met de notaris kiest. In mijn ogen is dat – gezien de wettelijke taak van de notaris – de meest logische keuze.
Hoeveel ‘biedlogboeken’ heeft u bijgehouden, en werd het beoogde resultaat bereikt?
Zowel in de diepste crisis rond 2011, als nu in de hoogconjunctuur, werken we heel veel met dit systeem en tot groot genoegen van alle betrokken partijen. Hoeveel ik er in die tijd heb bijgehouden, weet ik niet precies, maar dat zal in de vele tientallen tot honderden zijn gelopen en het worden er iedere dag weer meer. We hebben alleen voor het einde van 2021 al biedlogboeken klaarstaan voor een kleine tachtig objecten. Tot nu toe allemaal met een goed resultaat en een tevreden verkoper.
Volgens de makelaarsvereniging NVM is een verplichte openbare verkoopmethode een inbreuk op de keuzevrijheid van woningeigenaren. Wat vindt u van dat argument?
Het is ook mijn ervaring dat de ingrepen van de overheid in de woningmarkt niet tot de gewenste resultaten hebben geleid. Het is altijd belangrijk om maatwerk toe te kunnen passen
Als u het voor het zeggen had dan?
Voor mij is belangrijk dat de notaris niet langer als sluitstuk wordt gezien bij een verkoop van registergoederen. De notaris is de aangewezen persoon om een transparant en onafhankelijk proces neer te zetten en de partijen en hun makelaar te begeleiden in het juridische deel van het proces.
Wat is het hoogtepunt in uw juridische carrière?
Wij doen als kantoor al sinds jaar en dag de executieveilingen voor vele grootbanken. Vandaag de dag is het aanbod van veilingen laag door de hoogconjunctuur, maar de problematiek is des te complexer. Lange tijd vonden de veilingen plaats via zalen. Niet altijd een prettige en transparante omgeving. Samen met een grootbank heb ik als notaris het residentieel vastgoed voor een heel groot deel over kunnen zetten op Internet-Only veilingen, zodat de eerder bedoelde transparantie en eerlijkheid kunnen worden gewaarborgd. Een huzarenstukje waar ik nog steeds trots op ben.
Met welke beroemdheid zou u wel in quarantaine willen?
Zonder twijfel kies ik dan voor Rüna Honig. Vooral omdat we dan veel lol kunnen hebben en ze me ondertussen weer een spiegel kan voorhouden over waar het wel en niet over gaat in het (werkende) leven. Op die manier kan ik mezelf scherp houden en focussen.
