In het pleidooi wijzen de betrokken instanties op de noodzaak van een goed functionerende rechtsstaat, maar constateren zij dat “veel mensen en ondernemers het niet lukt om hun juridische problemen op te lossen. Zij lopen vast, met onzekerheid en stress tot gevolg.”
Naast de KNB en het Juridisch Loket schreven ook de Mediatorsfederatie Nederland, de Geschillencommissie en het Verbond van Verzekeraars mee aan de brief. Deze week landt die op de deurmatten van alle politieke partijen die zich momenteel voorbereiden op de Tweede Kamerverkiezingen die in oktober plaatsvinden.
Sociaal notariaat
Vanuit het notariaat doet de KNB in de brief de oproep aan de partijen om werk te maken van de sociaal notaris, door notariële dienstverlening onder te brengen in het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand. “Zodat rechtshulp van notarissen ook bereikbaar wordt voor mensen met onvoldoende financiële draagkracht.”
Over de oprichting van het sociale notariaat wordt al langer gesproken. Eind 2024 concludeerden onderzoekers van de Radboud Universiteit al dat een sociaal notaris de toegang tot notariële dienstverlening ingrijpend zou kunnen verbeteren. Een jaar eerder liet ook toenmalig minister Franc Weerwind van Rechtsbescherming zich positief uit over een mogelijke oprichting van het sociale notariaat.
Rechtshulp
Om de toegang tot het recht te verbeteren, is er volgens de ondertekenaars van de brief echter meer nodig. Zo wordt vanuit het Juridisch Loket gewezen op de noodzaak van een landelijk dekkend netwerk van eerstelijns rechtshulp. Vooral buiten de Randstad moeten rechtszoekenden nogal eens ver reizen voor zulke hulp.
De Geschillencommissie vraagt in de brief om meer financiering vanuit het Rijk, zodat de instantie beter in staat wordt om de druk op de Rechtspraak te verlichten. De Mediatorsfederatie Nederland vraagt op zijn beurt om mediation in veel meer gevallen als ‘volwaardige optie’ aan te bieden, zodat er minder vraag ontstaat naar geschilbeslechting door rechters.
