Ik zou deze keer eigenlijk schrijven over onze aanstaande verhuizing en de zin en onzin van het hebben van een kantoor. Dat hou je tegoed. We zijn er nog niet uit met de beoogde verhuurder.
Daarom een paar gedachten over iets anders wat me bezig houd: de botte manier waarop bedrijven maar vooral ook overheden, proberen te bezuinigen op ingehuurd personeel.
Misschien snap ik het niet, maar de meeste maatregelen waarover de media berichten, die lijken mij zo dom. En dat niet alleen, ook een beetje lui. Wat schiet je er nou echt mee op om als een soort oekaze af te kondigen dat er maar x% van de totale personeelskosten aan inhuur besteed mogen worden?
We moeten trouwens niet doen alsof dit alleen SP terrein is. In het verkiezingsprogramma van de VVD in 2010 stond ook al: “alle overheidsinstellingen moeten een kwart minder gaan inhuren”.
Het lijkt in de media al jaren alsof die “dure externen” een soort plaag zijn. Nu kan de doorsnee zelfstandig adviseur best voor zichzelf opkomen dus hoef ik ze niet in bescherming te nemen, maar enige nuance lijkt me toch wel op z’n plaats. Ik zou in dat kader graag wat meer aandacht zien voor het feit dat het toch echt die opdrachtgevers zelf zijn die besluiten om mensen van buiten in te schakelen. En kennelijk hebben zij dus ook het idee dat die hun geld waard zijn. Beetje flauw om allerlei mensen voor je te laten werken en dan achteraf te zeuren dat ze te duur waren. Dan had je gewoon niet moeten inhuren of scherper over het tarief moeten onderhandelen.
Want leidt het vaststellen van een inhuur-quotum tot een betere besteding van middelen, of tot echte besparing? Ga je daar nou beter van functioneren als organisatie? Het is gewoon te makkelijk om te zeggen “We gaan minder inhuren dan besparen we”, of “Externen er allemaal uit dan verbeteren we onze resultaten”. De logica ontgaat mij een beetje, want het werkt in complexe organisaties nu eenmaal niet zo simpel. En het miskent bovendien dat flexibele expertise en capaciteit een gegeven is, waar je als organisatie niet buiten kunt. Noodzakelijkheid zonder het “kwaad” wat velen daar zonder goede reden aan koppelen.
Zou het zo kunnen zijn dat een quotum voor inhuur afleidt van de werkelijke issues? Een “botte bijl” die ingezet wordt door domme bestuurders en luie managers met gebrek aan visie en grip op hun organisaties? Iets waarmee je vanuit PR oogpunt makkelijk de indruk kunt wekken dat je erg je best doet, zonder dat je hoeft te benoemen wat er nu echt aan de hand is.
Nu kom ik als pleitbezorger van zelfstandige juristen natuurlijk uit “verdachte hoek”. Maar het gekke is dat op het internationale niveau van beursgenoteerde ondernemingen ook heel anders tegen ingehuurde krachten aangekeken wordt. Daar staan zij juist synoniem voor flexibiliteit en het vermogen om optimaal in te spelen op de telkens veranderende omstandigheden. Bedrijven met veel flexwerkers worden op de beurs over het algemeen ook hoger gewaardeerd.
Verschil is waarschijnlijk dat die grote ondernemingen een idee hebben bij het inzetten van externe krachten. Daar zit een visie en een strategie achter. Bij bedrijven en overheden die het hebben over het “paal en perk stellen aan inhuur”, ontbreekt die. En zolang zij externen als “het kwaad” blijven zien ontstaat die ook niet.
Duidelijk is dat er op veel plaatsen minder uitgegeven moet worden. Ook in veel juridische afdelingen. En dat dat ertoe leidt dat er misschien minder ingehuurd wordt en dat tarieven van advocaten wat moeten dalen; ‘soit’, dat snapt iedereen. Maar de echte besparing ligt natuurlijk in het slimmer organiseren en het vergroten van productiviteit en flexibiliteit. Laten we daar de discussie over voeren en ons niet het bos in laten sturen met een nietszeggende doelstelling om minder externen in te huren.
