Due and payable… dat lijkt weer een juridische dubbeling (legal doublet) te zijn waar het legal English vol van staat. (Zie bijvoorbeeld hier in een eerdere blog).
De ‘officiële’ betekenis van due and payable is: Owed to another party and required to be settled straight away. Due and payable geeft aan dat een bepaald bedrag verschuldigd is, maar als er een datum bij staat (Due and payable on … plus datum) botst dat dus met de betekenis.
Traditioneel bevatte due (= verschuldigd) een dubbelzinnigheid wanneer dat werd gebruikt in verband met een betaling omdat het twee dingen kan betekenen, namelijk 1): ‘te betalen’, ‘verschuldigd zijn’ of ‘een schuld vormen’ en 2): ‘direct opeisbaar’. Betekenis (1) heeft betrekking op het feit van schulden, betekenis (2) op het tijdstip van betaling. Vaak staan op facturen aanvullende voorwaarden, zoals dat de betaling binnen 30 dagen moet worden gedaan, anders wordt er een te-laat-vergoeding in rekening gebracht. De 30 dagen wachten op betaling is eigenlijk een verlenging van het krediet door het bedrijf aan de klant. Tegenwoordig is betekenis (2) bijna altijd de bedoelde betekenis. Verder kan een schuld niet opeisbaar of verschuldigd (due) zijn zonder ook betaalbaar (payable) te zijn. De dubbeling due and payable is derhalve onnodig; payable volstaat. Echter, due and payable werd meestal geïnterpreteerd in de zin dat onmiddellijk moest worden betaald en met die 30-dagenregel zou dat ietwat vreemd overkomen. Maar als die betekenis inderdaad wordt bedoeld, is het beter om dat dan ook maar gewoon te zeggen/schrijven: payable immediately.
Due (dus zonder payable) wordt verder overigens héél soms gebruikt wanneer een schuld is ontstaan, maar de betaling niet hoeft plaats te vinden totdat er iets anders gebeurt. Ofwel het Latijnse juridische grondstelling: debitum in praesenti solvendum in futuro: de schuld is opeisbaar, maar niet betaalbaar tot in de toekomst.
De Words and Phrases Guide, A Guide to Plain Legal Language van de Australische overheid maakt korte metten met dat due and payable. Deze gids stelt de volgende veranderingen voor: voor 1) due and payable schrijf: payable (of payable immediately); voor 2) due for payment schrijf: payable; voor 3) payments due schrijf: amounts payable; voor 4) the amount of the levy is due and owing schrijf: the amount of the levy is payable; voor 5) debt due to … schrijf: debt payable to … et cetera.
Hoe gaan Nederlandstalige juristen hiermee om? Een korte blik op vertalingen “in een context” bij Linguee zegt dat het Engelse due and payable vaak wordt ‘vertaald’ met ‘Opeisbaar’, ‘verschuldigd en betaalbaar’, ‘verschuldigd en opeisbaar’, ‘verschuldigd’, ‘verschuldigd en te betalen’ of ‘opeisbaar en terugbetaalbaar’. Opmerkelijk is verder dat opvalt dat bij de vertaling van due and payable meermalen sprake is van ‘onmiddellijk betaalbaar’, zonder dat er in het Engels staat: immediately.
Kortom, het maakt Nederlandse juristen minder uit wat wel of niet precies due and payable betekent. Hoogstwaarschijnlijk is voor Nederlandse juristen de context belangrijker dan de exacte bewoording. En als dat een probleem gaat vormen, dan geeft de rechter daar wel een contextuele mening over. Heel wat anders dan in de Anglo-Amerikaanse rechtspraak waar de letter van het contract een stuk belangrijker is.
De term due and payable wordt al zó lang gebruikt dat het bijna een Term of Art-status heeft gekregen. Ten onrechte dus, volgens velen, waaronder de Linklaters advocaat Andrew Marshall. Hij schrijft in het artikel Is “due and payable” a magic phrase? in het Australische Insolvency Law Journal: Fortunately, some recent cases have extricated this phrase from the underlying conflict, showing that there is no relevant difference between “due” and “payable” in this context. The doublet should therefore be reduced to simply “payable”, creating a clearer test for insolvency in the Corporations Act and in the many contracts that mimic it.
Zo zij het.
