De KEI-software voor de digitale procedure in de civiele rechtspraak is zo ver klaar dat we kunnen gaan testen. Eind maart zijn de eerste testgebruikers naar Utrecht gekomen om te proberen hun werk te doen met onze nieuwe software. Sindsdien hebben we elke zes weken een paar groepen gebruikers op bezoek gehad: rechters, juridisch medewerkers, administratief medewerkers, functioneel beheerders, advocaten en hun ondersteuners.
Voor die tijd hebben we, eigenlijk vanaf het begin, demo’s gehouden voor advocaten. Ik denk dat ik onze ontwerpen tot op dit moment heb gedemonstreerd aan meer dan 300 advocaten. Daar hebben we veel waardevolle informatie uit gekregen.
En bij het project voor het bestuursrecht zijn ze al weer verder: daar wordt de software al in de praktijk gebruikt, zij het op heel kleine schaal. Daar komt ook nog weer veel informatie uit die nuttig is, ook voor de civiele procedure.
Ik vind de gebruikerstesten een van de leukste onderdelen van het ontwikkelen van software. Het is een groot plezier om te zien hoe al die dingen die wij hebben bedacht worden uitgeprobeerd door de mensen voor wie wij ze maken. Natuurlijk is het ook lastig om te horen dat er dingen zijn die niet voldoen of niet goed werken. De testen hebben alleen nut als wij als makers openstaan voor de bevindingen en wensen van de gebruikers. Mijn ervaring met de testers is dat ze zich veel moeite getroosten om ons te helpen met het opsporen van bevindingen.
Die bevindingen zijn een mooie oogst als je echt goede software wilt maken. Een bevinding, bijvoorbeeld een knop die niet goed vindbaar is of een tekst die niet duidelijk is, is dus een fout die goed is omdat hij gevonden is. Zijn de invulvelden te klein? Dan maken we ze groter.
Die fouten leiden ook altijd tot nuttige discussies met de gebruikers: hoe willen advocaten het liefst het verhaal van hun cliënt bij de rechtspraak brengen, hoe willen de rechters die informatie in het dossier zien, hoe kunnen de medewerkers hun werk zo makkelijk mogelijk doen? Die discussies kunnen leiden tot wijzigingen in het ontwerp en herbouw van sommige onderdelen van de software.
Niet elke beslissing is makkelijk. Als je bevindingen en wensen hebt ter waarde van 200 punten, en je weet dat je met je team niet meer dan 30 punten kunt realiseren, dan gaan de meeste wensen en bevindingen niet gebouwd worden, in ieder geval niet nu. Dan kijken we dat de meeste waarde oplevert om het proces goed te laten verlopen, en dat bouwen we.
Die beslissingen nemen we niet zomaar. Laatst kregen we uit twee tests in totaal iets meer dan 200 bevindingen en wensen. Uiteindelijk wilden we een aantal bevindingen meteen oplossen omdat die de werking van het systeem belemmerden. Er waren ongeveer evenveel bevindingen die opgelost moesten worden, maar omdat die systeem niet belemmeren hoefde dat niet meteen. En verder waren er zaken waarvan wij vonden dat ze fijn waren om te hebben maar niet echt nodig. Die kunnen we eventueel bouwen als we er tijd en capaciteit voor hebben. Er waren ook een paar bevindingen die we technisch niet makkelijk op kunnen lossen, dus daar moeten we eerst een andere oplossing voor bedenken.
We hebben onze weging van de bevindingen besproken met een vertegenwoordiging van de gebruikers, uit de advocatuur en de rechtspraak. Dat leidde ook weer tot discussies die verhelderden hoe het werkproces echt moet werken. Wat heel duidelijk werd: er wordt binnen de advocatuur op heel verschillende manieren gewerkt, en dat betekent dat wij rekening moeten houden met die verscheidenheid. Gelukkig waren de gebruikers het met de meeste van onze conclusies wel eens.
Terwijl ik dit blog schrijf behandelt de Tweede Kamer het wetsvoorstel tot wijziging van Rechtsvordering en de Algemene Wet Bestuursrecht dat de digitalisering mogelijk moet maken. Daarmee komt de live gang van onze software dichterbij.
