Gerd van Atten over het samenbrengen van recht en duurzaamheid

Delen:

Mr. van de week is Gerd van Atten, advocaat bij De Koning Vergouwen Advocaten in Amsterdam. Hij heeft de stichting Oranjekom opgericht, die wil bijdragen aan het samenbrengen van recht en duurzaamheid.

Het klinkt heel mooi, recht en duurzaamheid samenbrengen, maar wat moeten we ons daar concreet bij voorstellen?
Heel concreet: helpen regels maken, die verdere CO2-emissie verbieden of volledige compensatie gebieden. We kunnen met alle goede bedoelingen van de wereld via stimuleringsmaatregelen en polderakkoorden proberen om tot een emissievrij energiesysteem te komen, maar uiteindelijk zal  alleen een wet de transitie echt kunnen versnellen. Kijk bijvoorbeeld wat er maatschappelijk gebeurt vanwege de invoering van een Europese privacyrichtlijn; recht kan een enorme impact hebben op ons gedrag.
En andersom zullen bestaande regels aanpassing behoeven om circulair ondernemen ruimte te geven. Als we licht gaan verkopen in plaats van lampen, en als een lift een service wordt in plaats van een roerende zaak, willen we dat het goederenrecht daarop aansluit. Ton Hartlief schreef daar recent in het NJB een zeer treffend stukje over: Het Huis van de Toekomst, 24 juni 2019.
Juristen zijn bij uitstek de vaklieden die een energietransitie kunnen maken of breken. Met Oranjekom wil ik juristen bij elkaar brengen die de transitie willen maken. Advocaten, rechters, wetenschappers. Allemaal van harte welkom!

En hoe wil Oranjekom haar doel bereiken?
By trial and error en scrum, om maar eens wat oer-Hollandse begrippen te gebruiken. Oranjekom wil juristen met elkaar verbinden, inspireren en enthousiasmeren. Een proefprocedure, een wetsvoorstel podcasten, misschien wel een toneelstuk over een klimaatzaak. Het recht moet gaan leven en gaan spreken. Zich met duurzaamheidsvraagstukken actief gaan bemoeien. Oranjekom wil dat proces faciliteren. Ik weet dat dat vaag klinkt, maar pionieren gaat nu eenmaal niet anders.

U zou via Oranjekom, samen met andere advocaten, de milieurechten van kinderen en komende generaties willen verdedigen. Onder de noemer Kinderklimaatzaak oppert u een idee voor een kort geding strekkende tot onmiddellijke herbebossing van de aarde. Ziet u een dergelijke procedure er daadwerkelijk komen?
Waarom niet? Over de feiten zijn we het inmiddels allemaal wel eens. Verder schurken we nu al aan tegen de kritische grens van 450 ppm CO2 concentratie. Inmiddels is dit ook in het recht een te handhaven norm aan het worden. Wie daaroverheen wil gaan met CO2-uitstoot kan onrechtmatig handelen. Een compensatie van de emissie via bosaanplant is een hele simpele, goedkope en wetenschappelijk solide tijdelijke oplossing. En daarmee een prachtige voorlopige voorziening hangende een bodem.  Wie morgen  100 miljoen ton CO2 wil compenseren, heeft overmorgen een offerte voor het aanplanten van het CO2-equivalent aan bos. Er zijn hele professionele partijen die al die plannen hebben klaarliggen.

Wat betekent het schilderij De Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch, dat u noemt op de site van Oranjekom, voor u?
Het toont in één beeld waar we mee bezig zijn, als wereldbewoners. En ik doe net zo hard mee hoor. Ook ik heb een oude Jaguar voor de deur staan en moet mijn huis nog isoleren. Niets menselijks is ons vreemd. Dat werd in 1500 al geschilderd.

In uw dagelijkse praktijk staat u vooral notarissen bij die een beroepsfout hebben gemaakt. Dat is iets heel anders dan strijden voor een duurzamere maatschappij. Twee zielen in één borst?
Voor mij niet. Beide onderwerpen gaan over het menselijk vermogen om te leren van fouten. We zijn niet perfect, als we maar de goede richting op gaan.

Als u het voor het zeggen had dan…?
Werd CO2-compensatie bij wet verplicht.

Wat is het hoogtepunt in uw juridische carrière?
Raio’s begeleiden vond ik wel eervol.

Wie of wat is in uw juridisch bestaan uw bron van inspiratie?
Mijn cliënten. Elke keer weer, als je een nieuw verhaal hoort, een analyse maakt en samen een doel formuleert, en daarnaar toe gaat werken. Zonder cliënten zou ik de rechtspraktijk onmiddellijk verlaten.

Wat is niet over u bekend, dat wel interessant is?
Een strandtent is de beste plek om een goed processtuk te schrijven.

Welk boek las u het laatst?
Hoe gaan we dit uitleggen van Jelmer Mommers.

Met welke beroemdheid zou u een gevangeniscel willen delen?
Marco van Basten. Toen ik zeven jaar oud was, schoot hij de 2-0 binnen in de EK-finale tegen de Sovjet-Unie. Zeven jaar later nam hij afscheid in San Siro. Fabio Capello brak. Zijn trainerschap bij Ajax duurde maar kort, maar hij gaf de Arena een ziel. Gelukkig hoef ik voor zijn levensverhaal geen cel in, maar komt in december zijn biografie uit.

Lees meer over de studententijd van Gerd van Atten.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven