De Handelsnaamwet uit 1921 is bedoeld om ondernemingen van elkaar te kunnen onderscheiden en verwarring van handelsnamen en misleiding te voorkomen. Chalmers Hoynck van Papendrecht, advocaat bij AKD en gespecialiseerd in intellectueel eigendomsrecht, verbaasde zich vaak over situaties waartoe deze wet kan leiden, een verwondering die leidde tot zijn promotieonderzoek.
Nieuwe realiteit
De Handelsnaamwet, die in bijna honderd jaar nauwelijks is gewijzigd, stamt uit het pre-internet tijdperk en voldoet volgens de promovendus niet meer aan de nieuwe digitale realiteit. Ondernemers zijn steeds vaker landelijk en online actief, waardoor zij vaker met elkaar in botsing kunnen komen over een handelsnaam. De eerste gebruiker krijgt in de praktijk nu het alleenrecht voor het hele land. Dat heeft de wetgever volgens Chalmers Hoynck van Papendrecht honderd jaar geleden niet zo gewild. Nu het aantal webshops toeneemt zorgt dit met regelmaat voor wrijving.
Lucratief
De werking van het internet maakt het volgens de promovendus lucratief om namen te kiezen die je activiteit beschrijven. “Niet alleen word je makkelijker gevonden in zoekmachines, ook blokkeer je hiermee feitelijk de domeinnaam voor een ander.” Zo oordeelde de rechtbank Amsterdam een paar jaar geleden dat een webshop die als handelsnaam ‘kleding.nl’ voert, een ander kon verbieden om ‘kleding.com’ te gebruiken.
Lastig uit te leggen
Chalmers Hoynck van Papendrecht ziet steeds meer ondernemers worstelen met een handelsnaam, bijvoorbeeld wanneer ze een goede naam hebben bedacht die weer de prullenbak in kan omdat een ander hen voor was, zonder dat zij dit weten. Omdat het niet verplicht is een handelsnaam in een register op te nemen kunnen zij niet van alle handelsnamen op de hoogte zijn.
Daarnaast zijn de implicaties van de Handelsnaamwet soms lastig aan cliënten uit te leggen, wat bij hen tot frustratie leidt, merkt hij. Dat heeft er volgens hem onder andere mee te maken dat het handelsnaam- en merkenrecht erg verschillend van opzet zijn.
Loterij
De promovendus, die ruim duizend rechterlijke uitspraken over handelsnamen las, ziet dat rechters verschillend omgaan met maatschappelijke veranderingen. “Sommige rechters nemen de wet nog altijd vrij letterlijk en houden vast aan klassieke uitgangspunten, terwijl anderen de wet juist interpreteren naar de tijdgeest. Hierdoor ontstaat een soort loterij.”
Hij stelt dan ook voor de Handelsnaamwet aan te passen. Ook pleit hij ervoor het merkenrecht en de Handelsnaamwet meer met elkaar in overeenstemming te brengen.
