Wat ziet de Belastingdienst als “crypto”?
Eerst even een reality check: de Belastingdienst ziet crypto niet als écht geld. Nee, in Nederland beschouwen ze het als vermogen. Dus, net zoals je spaargeld en je aandelen, valt crypto onder box 3. Dit betekent dat het je belastingaangifte in moet, op basis van de waarde op 1 januari van dat jaar.
Of je nu belegt in de meer gevestigde munten zoals Bitcoin, stablecoins zoals Tether of echt nieuwe presale cryptomunten die nog niet eens officieel zijn gelanceerd, de overheid gooit het allemaal samen. Stel nu: je belegt in de top crypto presale van 2025. Je koopt een spiksplinternieuwe munt en, zoals dat wel vaker gaat, explodeert de waarde ervan x10 of zelfs x100.
Waarover betaal je dan belastingen? De waarde op 1 januari van 2025. Eerlijk? Niet echt, maar dat is het huidige systeem.
Simpel, toch? Maar wacht, er is meer.
Zien ze alles?
“Hoe weten ze eigenlijk wat ik op m’n cryptowallet heb staan?” Een terechte vraag, vooral als je denkt dat crypto anonimiteit biedt. Helaas (of gelukkig, afhankelijk van je standpunt), is dat tegenwoordig een mythe.
De overheid krijgt steeds meer tools in handen om jouw crypto-activiteiten te traceren. Hier zijn de belangrijkste manieren:
- Crypto-dienstverleners geven data door: Sinds 2024 zijn cryptobedrijven verplicht om data van hun klanten te delen. Dit betekent dat jouw transacties via exchanges en andere platforms niet onopgemerkt blijven. Koop je Bitcoin of cash je uit? De kans is groot dat dit bij de Belastingdienst terechtkomt.
- Banken en FIU Nederland: Doe je iets ongebruikelijks met geld, zoals een grote storting of een opvallende overboeking naar een crypto-exchange? Banken moeten dit melden bij de Financial Intelligence Unit (FIU). En jawel, dat wordt soms gedeeld met de Belastingdienst.
- Europese samenwerking: Dankzij de DAC8-richtlijn gaat het vanaf 2026 nóg strenger worden. Europese crypto-dienstverleners moeten uitgebreide rapportages delen, inclusief hoeveel en welke crypto jij bezit. Dit gaat verder dan alleen transacties: ook wallet-adressen komen in beeld.
Moet ik alles zelf aangeven?
Ja, dat moet. En nee, je kunt het niet (eenvoudig) verstoppen. De Belastingdienst gaat ervan uit dat jij eerlijk bent in je aangifte. Doe je dat niet en vinden ze later wel een wallet vol Bitcoin? Dan kunnen de gevolgen pijnlijk zijn: boetes, naheffingen, of erger.
Om het jezelf makkelijker te maken, kun je een paar dingen doen:
- Gebruik een crypto-tracking tool: Sommige crypto-apps helpen je om je wallet-transacties bij te houden. Dit maakt je aangifte een stuk overzichtelijker.
- Bewaar alles goed: Of je nu koopt, verkoopt of handelt, houd alle transacties bij. Denk aan screenshots van je aankopen en overzichten van je exchange.
Waarom al die controle?
Laten we eerlijk zijn: de overheid doet dit niet om je leven moeilijk te maken. De reden is simpel: crypto werd lange tijd gebruikt voor belastingontduiking en zelfs illegale activiteiten.
Met de opkomst van stablecoins, NFT’s en DeFi-projecten werd het speelveld nóg ingewikkelder. Daarom is er nu een internationale beweging gaande om de boel transparanter te maken.
En natuurlijk wil de overheid gewoon een (aanzienlijk) graantje meepikken van de vele miljarden die in de cryptomarkt zitten.
Wat gebeurt er als je fouten maakt?
Iedereen maakt fouten. Maar als je per ongeluk vergeet een wallet op te geven, hoef je niet meteen te zweten. Zolang je het snel corrigeert en eerlijk bent, is er vaak weinig aan de hand.
Maar als de Belastingdienst ontdekt dat je bewust inkomsten hebt verzwegen, kun je rekenen op stevige boetes. In extreme gevallen kan er zelfs strafrechtelijk onderzoek volgen.
Crypto, staking en belasting
Wat als je jouw crypto niet verkoopt, maar bijvoorbeeld inzet voor staking of yield farming? Dit kan de zaken ingewikkeld maken. Je moet namelijk ook de inkomsten uit staking opgeven. En ja, dat geldt óók voor DeFi-inkomsten.
Praktische tips om problemen te voorkomen
- Doe je huiswerk: De regels veranderen continu. Lees professionele cryptowebsites, algemene nieuwswebsites en andere bronnen om op de hoogte te blijven van de status quo.
- Wees eerlijk: Het lijkt verleidelijk om die kleine wallet te “vergeten,” maar je speelt met vuur.
- Vraag om hulp: Raadpleeg een belastingadviseur die ervaring heeft met crypto. Ze kunnen je helpen met de juiste strategie.
Crypto in 2026 en verder
Met de nieuwe DAC8-richtlijn zullen we vanaf 2026 in een tijdperk leven waarin bijna elke crypto-transactie in Europa zichtbaar is. Denk aan een soort “digitale voetadruk” voor je crypto.
Dit betekent dat de dagen van anonieme wallets definitief voorbij lijken te zijn.
Conclusie
De Nederlandse overheid heeft geen glazen bol nodig om jouw crypto-inkomsten te achterhalen. Met strengere regels, samenwerkingen met banken en data-uitwisseling binnen Europa, wordt het steeds moeilijker om inkomsten te verbergen.
Maar dat hoeft ook niet. Zolang je eerlijk bent in je aangifte en je administratie op orde hebt, is er niets aan de hand.
Zie het als een kans om je financiën netjes en transparant te houden. Crypto biedt immers veel mogelijkheden, zolang je het slim aanpakt. Dus, trek die Excel-sheet erbij, houd je wallets in de gaten en blijf altijd een stapje voor op de Belastingdienst!
